Ενημέρωση διαπιστευμένων συντακτών από τον Επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας Γκίκα Μαγιορκίνη
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Καλησπέρα σας από το Υπουργείο Υγείας. Ξεκινάει η ενημέρωση από τον επίκουρο Καθηγητή επιδημιολογίας και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων Γκίκα Μαγιορκίνη.
Κύριε Μαγιορκίνη έχετε το λόγο.
ΓΚ. ΜΑΓΙΟΡΚΙΝΗΣ: Καλησπέρα σας. Θα ξεκινήσουμε στην αρχή με την παγκόσμια επιδημία και μετά θα περάσουμε στην Ελλάδα.
Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περισσότερες από 219 εκατομμύρια μολύνσεις και περισσότεροι από 4,5 εκατομμύρια θάνατοι με τη νόσο σε παγκόσμια κλίμακα.
Ο ρυθμός των νέων διαγνώσεων δείχνει μικρή πτώση της τάξης του 2% εντός της τελευταίας εβδομάδας, καθώς καταγράφηκαν 643.000 διαγνώσεις ανά ημέρα.
Ο αριθμός των θανάτων έδειξε επίσης τάση μείωσης της τάξης του 6% καθώς καταγράφηκαν περίπου 9.400 θάνατοι ανά ημέρα.
Στην Ευρώπη, η επιδημία την τελευταία εβδομάδα δείχνει τάσεις συρρίκνωσης με μικρή μείωση 4% στις διαγνώσεις, αλλά με 5% αύξηση στους θανάτους μεσοσταθμικά.
Πιο συγκεκριμένα, ο αριθμός των νέων διαγνώσεων κινείται στο επίπεδο των 124.000 διαγνώσεων ανά ημέρα, ενώ ο αριθμός των θανάτων αυξήθηκε σε περίπου 1.470 ανά ημέρα.
Από τις 47 ευρωπαϊκές χώρες, 22 έδειξαν βελτίωση της επιδημιολογικής κατάστασης. Σημαντική βελτίωση έδειξε η Ισπανία, η Γαλλία και η Πορτογαλία, ενώ σημαντική επιδείνωση παρατηρείται στη Γερμανία, τη Νορβηγία και τις περισσότερες βαλκανικές χώρες.
Στην Ελλάδα, σήμερα ο ΕΟΔΥ ανακοινώνει 2.840 διαγνώσεις εκ των οποίων οι 685 είναι στην Αττική και οι 294 στη Θεσσαλονίκη. Ο αριθμός των διασωληνωμένων αυξήθηκε στους 362, ενώ καταγράφηκαν 33 θάνατοι σε συμπολίτες μας από τη νόσο Covid-19.
Έτσι λοιπόν, με βάση τα στοιχεία που δημοσιεύει ο ΕΟΔΥ την τελευταία εβδομάδα ο συνολικός αριθμός των διαγνώσεων στην επικράτεια έδειξε μια μικρή αλλά σημαντική μείωση.
Συγκεκριμένα εντός της τελευταίας εβδομάδας καταγράφηκαν περίπου 9% λιγότερες διαγνώσεις από ότι την προηγούμενη εβδομάδα. Ο αριθμός των θανάτων έδειξε σημεία σταθεροποίησης με περίπου 2% λιγότερους θανάτους από ότι την προηγούμενη εβδομάδα.
Από την άλλη, ωστόσο, η πίεση στο σύστημα υγείας δείχνει κάποια σημεία επιβράδυνσης και πιθανής σταθεροποίησης. Συγκεκριμένα ο αριθμός των ατόμων σε παρακολούθηση στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας αυξήθηκε περίπου 8%. Λιγότερο από την προηγούμενη εβδομάδα λοιπόν είναι η αύξηση. Ενώ ο αριθμός των νέων εισαγωγών με τη νόσο παραμένει μεταξύ 250 και 300 ανά ημέρα, ενώ το ισοζύγιο εισιτήριων-εξιτηρίων συγκλίνει πάλι προς τη μονάδα.
Σχετικά με την παρέμβαση Δημόσιας Υγείας για προσυμπτωματικό έλεγχο με αντιγονικά self-test μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί 42,7 εκατομμύρια συσκευές σε περίπου 4,6 εκατομμύρια πολίτες.
Περίπου 33 εκατομμύρια δηλώσεις έχουν περάσει στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Το σύνολο των θετικών που έχουν επιβεβαιωθεί στον έλεγχο από επαγγελματία υγείας φτάνει τα 91.000.
Συνολικά λοιπόν η επιδημία δείχνει σαφή σημεία σταθεροποίησης στην Ελλάδα και τάσεις συρρίκνωσης. Σημεία που ελπίζουμε να αποτυπωθούν και στο σύστημα υγείας σύντομα.
Θα πρέπει ακόμα, ωστόσο, να είμαστε επιφυλακτικοί γιατί η πορεία της επιδημίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Βρισκόμαστε, λοιπόν, στη μεταβατική περίοδο όπου επιστρέφουν πολλοί από τις καλοκαιρινές διακοπές και αναμένεται μια διαφορετικού τύπου κινητικότητα από ότι τις προηγούμενες εβδομάδες.
Ωστόσο, βρισκόμαστε περίπου ένα μήνα μετά τον Ιούλιο, όπου εμβολιάστηκε το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων και συνεπώς αναμένουμε υψηλότερο τείχος ανοσίας τώρα, από ότι πιο πριν, σε αυτήν την κρίσιμη για την επιδημία ομάδα.
Το τείχος της ανοσίας των νέων φαίνεται ότι συμβάλλει σημαντικά στον έλεγχο που παρατηρούμε τις τελευταίες εβδομάδες. Γι΄ αυτό ευχαριστούμε ιδιαίτερα όσους έσπευσαν να εμβολιαστούν πριν τις καλοκαιρινές διακοπές. Η βοήθειά τους ήταν και είναι κρίσιμης σημασίας.
Συγχρόνως παρακαλούμε όσους δίσταζαν μέχρι στιγμής, να προχωρήσουν στο κλείσιμο ραντεβού και στον εμβολιασμό τους, το δυνατόν συντομότερο. Σε ένα μήνα από τώρα αναμένουμε αύξηση της μεταδοτικότητας και η συμβολή όλων θα είναι κρίσιμη στην αντιμετώπιση αυτής της πιθανής αύξησης της επιδημικότητας.
Παράλληλα θα πρέπει να σκεφτούμε ότι η επιδημία σε παγκόσμια κλίμακα μπαίνει σε ένα διαφορετικό μεταβατικό στάδιο, όπου οι πλούσιες, οι εύπορες χώρες με μαζικά προγράμματα εμβολιασμού επιχειρούν την επιστροφή στην προ πανδημίας κανονικότητα.
Συγχρόνως, όμως, οι λιγότερο εύπορες χώρες προσπαθούν να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες δόσεις εμβολίων, που θα διασφαλίσουν την υγειονομική σταθερότητα έναντι των επιδημικών κυμάτων του κορονοϊού.
Η αντίθεση αυτή είναι ακόμα πιο έντονη από το γεγονός ότι υπάρχει ένα ποσοστό του πληθυσμού στις εύπορες χώρες, όπου ενώ του δίνεται η δυνατότητα να εμβολιαστεί ακόμα δεν έχουν προχωρήσει στον εμβολιασμό τους.
Η ενίσχυση του εμβολιασμού και η επιστροφή στην κανονικότητα των εύπορων χωρών θα επιταχύνει αυτόματα και τον εμβολιασμό των λιγότερο εύπορων κρατών. Αυτό θα έχει ως συνέπεια και τη μικρότερη πιθανότητα ανάπτυξης μεταλλαγμένων στελεχών, τα οποία επανατροφοδοτούν την επιδημία στις εύπορες χώρες.
Επιταχύνοντας, λοιπόν, τον εμβολιασμό μας εδώ, βοηθάμε και τους συνανθρώπους μας σε άλλες χώρες. Είναι πια ξεκάθαρο ότι ζούμε σε ένα «παγκόσμιο χωριό» και οι αποφάσεις μας εδώ έχουν θετικές ή αρνητικές αντανακλάσεις σε όλο τον κόσμο.
Ευχαριστώ πολύ και είμαι διαθέσιμος για ερωτήσεις.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Ευχαριστούμε πολύ κ. Μαγιορκίνη. Να περάσουμε σε κάποιες ερωτήσεις.
Θ. ΞΥΔΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Καθηγητά καλησπέρα σας. Θα ήθελα να κάνω μία ερώτηση. Οι έγκριτοι επιστήμονες τελευταία θεωρούν ότι δε θα χτιστεί ποτέ ανοσία της αγέλης γιατί οι μεταλλάξεις θα κάνουν τον ιό να ξεφεύγει από τα εμβόλια. Πού κατά τη γνώμη σας οφείλεται η αύξηση των μεταλλάξεων από τότε που άρχισαν οι εμβολιασμοί; Μήπως η επιστημονική έρευνα πρέπει να εστιάσει σε φάρμακα κατά του ιού, αφού εκδηλωθεί η ασθένεια, αντί για την πρόληψη;
Και ένα δεύτερο ερώτημα. Πόσο σας ανησυχεί η αυξητική πορεία των διασωληνωμένων, ειδικά τώρα που θα αρχίσουν τα σχολεία; Σας ευχαριστώ πολύ.
ΓΚ. ΜΑΓΙΟΡΚΙΝΗΣ: Σας ευχαριστώ πολύ, είναι πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση και θα ήθελα να την απαντήσω μια και έγινε.
Κατ’ αρχάς, το πρώτο μεταλλαγμένο στέλεχος το Α, έγινε πριν ξεκινήσει ο εμβολιασμός, το λεγόμενο, αυτό δηλαδή που ακολούθησε μετά η Δ, άρα λοιπόν δεν ισχύει αυτό, ότι ο εμβολιασμός αύξησε την πιθανότητα των μεταλλαγμένων.
Το Α έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν ακόμα ξεκινήσει ο εμβολιασμός. Το Δ έγινε στην Ινδία, όπου η εμβολιαστική κάλυψη ήταν ιδιαίτερα χαμηλή.
Τον τελευταίο καιρό ακούμε και για κάποια άλλα μεταλλαγμένα στελέχη, τα οποία αναπτύχθηκαν, δηλαδή το Β για παράδειγμα, στη Νότια Αφρική πριν έχουμε εμβολιασμό.
Το Γ η Βραζιλία όπου ο εμβολιασμός ήτανε πολύ χαμηλός. Θέλω να πω ότι δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του εμβολιασμού, θετική συσχέτιση. Δηλαδή ο εμβολιασμός να αυξάνει την πιθανότητα των μεταλλαγμένων στελεχών.
Τώρα, όσον αφορά τη θεραπεία, είναι κάτι το οποίο εννοείται ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι ερευνητικοί οργανισμοί προσπαθούνε να βρούνε.
Το βασικό στοιχείο όμως που έχουμε και θα πρέπει να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας, όσον αφορά τις θεραπείες, είναι ότι στις οξείες λοιμώξεις οι οποίες εκτυλίσσονται μέσα μέρες, προς το παρόν δεν έχουμε πολύ αποτελεσματικά θεραπευτικά σχήματα.
Ακόμα και για τη γρίπη, η θεραπεία πρέπει να δοθεί πολύ νωρίς για να είναι αποτελεσματική και αυτό οφείλεται σε μηχανισμούς ασθένειας, οι οποίοι εξελίσσονται πολύ γρήγορα.
Δεν σημαίνει ότι δεν θα βρεθεί ποτέ η θεραπεία, αλλά όσες θεραπείες έχουμε, είναι σε οξείες λοιμώξεις, πρέπει να δοθούν πολύ νωρίς, ειδάλλως αργότερα δεν έχουν αποτελεσματικότητα.
Δεν έχουμε μεγάλες ελπίδες να σας πω την αλήθεια για θεραπευτικό σχήμα, αλλά αυτό δεν αποκλείεται να συμβεί.
Κος ΞΥΔΟΠΟΥΛΟΣ: Και για τη δεύτερη ερώτηση. Αν σας απασχολεί το μεγάλο ποσοστό των διασωληνωμένων τώρα που ανοίγουν και τα σχολεία; Αυτή η κινητικότητα, καταλαβαίνετε τι εννοώ.
ΓΚ. ΜΑΓΙΟΡΚΙΝΗΣ: Εννοείται ότι ξεκινάμε τη χειμερινή περίοδο με 360 διασωληνωμένους. Είναι ένα νούμερο το οποίο μας απασχολεί σίγουρα. Ωστόσο, ο ρυθμός που χρειάστηκε για να αυξηθεί αυτό, ήταν μέσα σε αρκετό χρονικό διάστημα και δεν βλέπουμε σημαντική αύξηση.
Συγχρόνως, βλέπουμε ότι αυτές τις τελευταίες δύο εβδομάδες, βλέπουμε μια σταθερότητα. Μας απασχολεί. Όσο λιγότεροι διασωληνωμένοι, τόσο λιγότεροι θάνατοι, γιατί ξέρουμε ότι ένα ποσοστό των ασθενών που θα διασωληνωθούν, ένα σημαντικότατο δεν θα μπορέσουνε να κερδίσουν τη μάχη.
Το βασικό στοιχείο όμως άμα το δείτε, είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία τους είναι άτομα τα οποία δεν έχουν εμβολιαστεί. Οπότε, ναι μας απασχολεί και μας απασχολεί στο σημείο που συνέχεια μιλάμε για τον εμβολιασμό.
Ο εμβολιασμός είναι η μόνη λύση σε αυτό. Θα ήμασταν τουλάχιστον, δηλαδή το δείχνουν τα νούμερα, θα ήμασταν σίγουρα κάτω από 100 διασωληνωμένους αυτή τη στιγμή αν είχαμε 10% περισσότερες μονάδες εμβολιασμού.
Οπότε είναι κάτι το οποίο πρέπει να το δούμε.
Σ.ΚΩΣΤΑΡΑ: Καλησπέρα σας. Πριν λίγο μας είπατε ότι υπάρχει μια τάση συρρίκνωσης της επιδημίας. Παρόλα αυτά διαβάζουμε ότι πριν λίγες ημέρες έκανε την εμφάνισή της μια καινούργια μετάλλαξη η Μ.
Κατά πόσο σας απασχολεί η εξάπλωσή της και να μας πείτε λίγα πράγματα παραπάνω για αυτήν.
Και ένα δεύτερο, καθώς σε λίγες μέρες ανοίγουν τα σχολεία, θεωρείτε ότι είναι ωφέλιμο οι μαθητές οι εμβολιασμένοι να συνεχίσουν να κάνουν τα self-test όπως και οι ανεμβολίαστοι ή θα μπορούσαν και να αποκλειστούν από αυτή την διενέργεια, την πραγματοποίηση των τεστ;
ΓΚ. ΜΑΓΙΟΡΚΙΝΗΣ: Καταρχήν για τη μετάλλαξη Μ είναι μια μετάλλαξη η οποία εμφανίστηκε στη νότιο Αμερική. Έχει πολλές μεταλλάξεις, κάποιες τις μοιράζεται κιόλας με τα στελέχη Α και Β. έχει και μεταλλάξεις οι οποίες φαίνεται ότι διαφεύγουν της ανοσολογικής αποτελεσματικότητας, δηλαδή μειώνουν την αποτελεσματικότητα του εμβολίου.
Την παρακολουθούμε. Για αυτό το λόγο είναι under investigation. Δηλαδή είναι υπό παρακολούθηση. Γενικά άπαξ και μια μετάλλαξη αποκτήσει δυναμική δεν υπάρχουν πολλά μέτρα που μπορούν να σταματήσουν τη μετάδοσή της. Μπορούμε να την επιβραδύνουμε αλλά δεν υπάρχει δυνατότητα και αυτό το έχουν δείξει πολλά μαθηματικά μοντέλα και η πράξη.
Από τη στιγμή που η Δ ξεκίνησε να αποκτά μια δυναμική δεν υπάρχει πιθανότητα να σταματήσει η εξάπλωσή της. Σε κάθε περίπτωση όμως τα στοιχεία που έχουμε μέχρι στιγμής δεν είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά. Την παρακολουθούμε.
Τώρα, όσον αφορά τους εμβολιασμένους μαθητές. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι υπάρχουν ήδη ενδείξεις ότι ο εμβολιασμός στους νεότερους έχει υψηλότερη αποτελεσματικότητα. Δηλαδή δημιουργεί ισχυρότερη ανοσία.
Και αυτό θα το δούμε κιόλας σύντομα και από άλλες μελέτες. Συγκρίνοντας, λοιπόν, έναν εμβολιασμένο με κάποιον ο οποίος είναι ανεμβολίαστος και έχει κάνει τεστ, οι πιθανότητες να είναι φορέας είναι υψηλότερες ακόμα για τον ανεμβολίαστο που έχει κάνει και το τεστ.
Δηλαδή μέχρι στιγμής βλέπουμε, αν κάνουμε δηλαδή μια ανάλυση και πάρουμε 100 εμβολιασμένους θα βρούμε ότι η πιθανότητα να είναι φορείς είναι πολύ μικρότερη από ανεμβολίαστους που έκαναν πρόσφατα τεστ.
Άρα λοιπόν δεν υπάρχει κάποιος λόγος αυτή τη στιγμή να ζητάμε από τα εμβολιασμένα παιδιά να κάνουν self-test, εκτός και αν έχουν συμπτώματα.
Άλλο να έχουν συμπτώματα, τα παιδιά που έχουν συμπτώματα πρέπει να έχουν πρόσβαση στο τεστ, σε όλα τα τεστ. Και άλλο να έχουμε παιδιά τα οποία δεν έχουν καθόλου συμπτώματα. Η πιθανότητά τους να είναι φορείς είναι πολύ μικρότερη από τα παιδιά που έχουν κάνει self-test.
Ευχαριστώ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Επόμενη ενημέρωση από το Υπουργείο Υγείας τη Δευτέρα 6 Σεπτεμβρίου.
Σας ευχαριστούμε πολύ, καλό βράδυ.