Ενημερωτικό δελτίο ΕΟΔΥ – Ιανουάριος 2025


Μήνυμα του Προέδρου του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας για τη Νέα Χρονιά

Αγαπητοί φίλοι της Δημόσιας Υγείας,

Με την έναρξη της νέας χρονιάς, θα ήθελα να σας ευχηθώ υγεία, δύναμη και αισιοδοξία για όσα βρίσκονται μπροστά μας. Το 2025 φέρνει νέες προκλήσεις αλλά και μοναδικές ευκαιρίες για να θωρακίσουμε τη δημόσια υγεία στη χώρα μας, βασιζόμενοι σε μεγάλο βαθμό στα διδάγματα που μας άφησε η πανδημία.

Η εμπειρία αυτής της δύσκολης περιόδου ανέδειξε ακόμη περισσότερο τη σημασία του εκσυγχρονισμού και της προσαρμογής στις σύγχρονες ανάγκες. Η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, η ενίσχυση της ετοιμότητας και η άμεση απόκριση σε διασυνοριακές απειλές δημόσιας υγείας είναι πλέον αδιαπραγμάτευτες προτεραιότητες. Για τον λόγο αυτό, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), με τη στενή συνεργασία και τη σταθερή στήριξη του Υπουργείου Υγείας, έχει θέσει ως βασικό στόχο τη ριζική αναβάθμιση της λειτουργίας του, ώστε να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις προκλήσεις του μέλλοντος.

Αυτός ο στόχος γίνεται πραγματικότητα χάρη στη χρηματοδότηση ύψους 27 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης καθώς και περίπου 8 εκατομμυρίων ευρώ από άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα. Με τη χρηματοδότηση αυτή θα πραγματοποιηθούν 17 έργα στρατηγικής σημασίας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:

  • Η αναβάθμιση της επιδημιολογικής επιτήρησης για πιο έγκαιρη και έγκυρη καταγραφή και ανάλυση δεδομένων μεταδοτικών και μη μεταδοτικών νοσημάτων καθώς και για την ενίσχυση της διατομεακής συνεργασίας (Αρχές Ενιαίας Υγείας).
  • Η ενίσχυση της ετοιμότητας και απόκρισης σε διασυνοριακές απειλές δημόσιας υγείας, για την κατά το δυνατόν βέλτιστη διαχείριση σοβαρών καταστάσεων και έκτακτων αναγκών.
  • Η δημιουργία εκπαιδευτικής νησίδας, που θα προσφέρει σύγχρονες εκπαιδευτικές δυνατότητες στο προσωπικό του ΕΟΔΥ και γενικότερα στους επαγγελματίες υγείας.
  • Η εκπαίδευση στην παρεμβατική επιδημιολογία πεδίου. Σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), έχει ήδη ξεκινήσει το ελληνικό πρόγραμμα παρεμβατικής επιδημιολογίας πεδίου. Έχει ήδη προσληφθεί ένας επιδημιολόγος πεδίου, ενώ βρίσκονται στο τελικό στάδιο οι διαδικασίες για την πρόσληψη ακόμη 20 επιδημιολόγων. Οι νέοι αυτοί επιστήμονες θα συμμετάσχουν σε ταχύρρυθμο πρόγραμμα εκπαίδευσης στην παρεμβατική επιδημιολογία πεδίου και, μετά την ολοκλήρωσή του, θα τοποθετηθούν στις περιφερειακές μονάδες του ΕΟΔΥ.
  • Αλλά και πολλές άλλες δράσεις που στοχεύουν στη βελτίωση των υπηρεσιών μας και την προστασία της δημόσιας υγείας όπως η αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής και των σχετιζόμενων με τη φροντίδα υγείας λοιμώξεων (ΛΣΦΥ, γνωστές και ως νοσοκομειακές λοιμώξεις), ο εξορθολογισμός της χρήσης των αντιβιοτικών κα. Η επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση τόσο για τη μείωση της μικροβιακής αντοχής όσο και για την κατανάλωση των αντιβιοτικών στη χώρα μας συνιστά για εμάς αποστολή μέγιστης σημασίας Μέγιστης σημασίας αποστολή μας είναι

Είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ενημερώσω ότι ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη πολλά από αυτά τα έργα, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας νέας εποχής για τον ΕΟΔΥ.

Παράλληλα, η προσπάθεια για έναν ακόμη πιο σύγχρονο και αποτελεσματικό Οργανισμό περιλαμβάνει και την επίλυση εσωτερικών ζητημάτων που επηρεάζουν τη λειτουργία και την καθημερινότητα των εργαζομένων. Ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα είναι αυτό της κτηριακής υποδομής, και στόχος μας για τη φετινή χρονιά είναι να δρομολογήσουμε την οριστική του επίλυση, εξασφαλίζοντας επιπλέον χώρους που θα καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες του Οργανισμού.

Θα ήθελα επίσης να επισημάνω ότι μέσα στο 2025, ο ΕΟΔΥ χάρη στην αμέριστη συμπαράσταση της πολιτικής μας ηγεσίας, αποκτά μετά από 32 ολόκληρα χρόνια Οργανισμό με 636 οργανικές θέσεις. Επίσης, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, έχουν εγκριθεί για τον ΕΟΔΥ 106 θέσεις επιστημονικού προσωπικού ορισμένου χρόνου (διετία) καθώς και 50 οργανικές θέσεις μόνιμου προσωπικού.

Είναι φανερό λοιπόν πως το 2025, ο ΕΟΔΥ εισέρχεται σε μια νέα εποχή εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των λειτουργιών του.

Με διαφάνεια, συνεργασία και αφοσίωση στον κοινό μας στόχο, συνεχίζουμε να δουλεύουμε για την προστασία και την ενίσχυση της δημόσιας υγείας.

Σας ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη και τη στήριξή σας. Μαζί, μπορούμε να χτίσουμε ένα πιο ανθεκτικό και υγιές μέλλον για όλους.

Καλή χρονιά!

Με εκτίμηση,

Χρήστος Χατζηχριστοδούλου

Πρόεδρος Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας

 



Ανθρώπινος μεταπνευμοϊός: Ερωτήσεις & Απαντήσεις

Τι είναι ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός (hMPV);

Ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός (hMPV) ανήκει στην οικογένεια των ιών Pneumoviridae, μαζί με τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV). Εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2001 και προκαλεί λοιμώξεις του ανώτερου αλλά και του κατώτερου αναπνευστικού.

Στην Ελλάδα, επιτηρείται σε συνδυασμό και με άλλα παθογόνα του αναπνευστικού σε 15 νοσοκομεία. Τα πρόσφατα δεδομένα δείχνουν πως η κυκλοφορία του ιού παραμένει (προς το παρόν) πολύ χαμηλή.

 

Πώς μεταδίδεται;

Μελέτες δείχνουν ότι στις εύκρατες περιοχές, ο hMPV εξαπλώνεται κυρίως στα τέλη του χειμώνα και την αρχή της άνοιξης, ταυτόχρονα με άλλους κοινούς ιούς του αναπνευστικού, όπως η εποχική γρίπη και ο συγκυτιακός ιός (RSV).

Μεταδίδεται όπως και άλλοι ιοί, μέσω μολυσματικών αναπνευστικών σωματιδίων που εξαπλώνονται μέσω του αέρα από έναν ασθενή σε άλλα άτομα, ιδίως σε κλειστούς και ανεπαρκώς αεριζόμενους χώρους. Μπορεί επίσης να εισέλθει στο σώμα αγγίζοντας μολυσμένες επιφάνειες και στη συνέχεια αγγίζοντας τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα.

Το διάστημα για τη μετάδοση του ΗMPV είναι 4–5 ημέρες (με εύρος 3-7 ημέρες).

 

Ποια είναι τα συμπτώματα του hMPV;

Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά του κοινού κρυολογήματος ή της γρίπης:

  • Βήχας
  • Πυρετός
  • Πονόλαιμος
  • καταρροή ή βουλωμένη μύτη
  • πόνος στο σώμα
  • πονοκέφαλος

Σε βαρύτερη έκφραση της νόσου, μπορεί να προκαλέσει πνευμονία ή φλεγμονή των αεραγωγών προς τους πνεύμονες (βρογχιολίτιδα, βρογχίτιδα). Τα συμπτώματα πιο σοβαρής νόσου περιλαμβάνουν συριγμό, δυσκολία στην αναπνοή, πόνο στο στήθος, ζάλη, έντονη κόπωση, αφυδάτωση ή επίμονο πυρετό.

Εάν κάποιος αντιμετωπίζει κάποιο από αυτά τα σοβαρά συμπτώματα, θα πρέπει να αναζητήσει ιατρική συμβουλή.

 

Ποια άτομα πρέπει να προσέχουν περισσότερο;

Ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός είναι μια κοινή αιτία λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού σε βρέφη και παιδιά κάτω των 5 ετών.

Ενώ ο καθένας μπορεί να νοσήσει από hMPV, τα βρέφη, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με ανοσοκαταστολή, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρή ασθένεια.

Θα πρέπει να λαμβάνεται πρόσθετη προσοχή για την προστασία των ομάδων υψηλού κινδύνου και των εργαζομένων στον τομέα της υγείας από τυχόν λοιμώξεις του αναπνευστικού.

 

Πώς προλαμβάνεται ο hMPV; Υπάρχει εμβόλιο;

Η πρόληψη από hMPV είναι παρόμοια με την πρόληψη άλλων αναπνευστικών ασθενειών:

  • φορώντας μάσκα σε χώρους με πολύ κόσμο ή ανεπαρκώς αεριζόμενους
  • με αερισμό των εσωτερικών χώρων (όπως ανοίγοντας τα παράθυρα για τη ροή του αέρα)
  • καθαρίζοντας τα χέρια τακτικά και σχολαστικά, είτε με σαπούνι και νερό είτε με καθαριστικά χεριών με βάση το οινόπνευμα
  • αποφεύγοντας να αγγίζουμε τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα χωρίς να καθαρίσουμε πρώτα τα χέρια μας.

Ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποτροπή λοιμώξεων. Η ισορροπημένη διατροφή, η τακτική άσκηση και ο σωστός ύπνος βοηθούν σε αυτό.

Επί του παρόντος δεν υπάρχει εμβόλιο με άδεια χρήσης κατά του hMPV, ωστόσο η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη.

 

Εάν κάποιος αρρωστήσει από hMPV, πώς θα προστατεύσει τους οικείους του;

Όσοι νοσούν από hMPV, πρέπει να:

  • παραμένουν στο σπίτι εάν νιώθουν άρρωστοι
  • καλύπτουν τη μύτη και το στόμα με χαρτομάντιλο ή λυγισμένο αγκώνα όταν βήχουν ή φτερνίζονται
  • φορούν μάσκα όταν βρίσκονται γύρω από άλλους ανθρώπους
  • αερίζουν τους εσωτερικούς χώρους
  • καθαρίζουν τακτικά και σωστά τα χέρια
  • απολυμαίνουν τις κοινόχρηστες επιφάνειες και υλικά που αγγίζουν (πχ πόμολα, μαγειρικά σκεύη).

 

Πώς αντιμετωπίζεται ο hMPV;       

Δεν χορηγούνται αντιβιοτικά διότι τα αντιβιοτικά θεραπεύουν μόνο βακτήρια. Οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται καλύτερα σε λίγες μέρες, όπως μετά από ένα κοινό κρυολόγημα.

Η άφθονη ξεκούραση και η ενυδάτωση του οργανισμού επίσης βοηθούν.

Εάν τα συμπτώματα επιδεινωθούν, θα πρέπει να αναζητήσουν ιατρική συμβουλή.

Όσοι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο θα πρέπει επίσης να συμβουλεύονται το γιατρό τους, ακόμα και με ήπια συμπτώματα.

 

Υπάρχει εξέταση που να εντοπίζει τον hMPV;

Η δοκιμασία αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR) είναι ο πιο αξιόπιστος τρόπος για τη διάγνωση του hMPV, δίνοντας ακριβή αποτελέσματα μέσα σε λίγες ώρες.

Ωστόσο, οι γιατροί μπορεί να μην προτείνουν αυτή την εξέταση για άτομα με συμπτώματα ιογενούς λοίμωξης του αναπνευστικού καθώς δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη νόσο από hMPV και στις περισσότερες περιπτώσεις εκφράζεται ήπια.

 

Πώς καταλαβαίνουμε τη διαφορά του ιού hMPV από άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού, όπως ο COVID-19, ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) και η γρίπη;

Είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε διαφορετικές αναπνευστικές λοιμώξεις, καθώς έχουν παρόμοια συμπτώματα όπως πυρετό, βήχα, και καταρροή.

Ωστόσο, η θεραπεία μπορεί να διαφέρει, ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες. Οι διαγνωστικές εξετάσεις μπορούν να εντοπίσουν την αιτία πριν αποφασισθεί η θεραπευτική αντιμετώπιση.

 

Πόσο επικίνδυνος είναι ο hMPV;

Ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός προκαλεί συνήθως συμπτώματα κρυολογήματος ή γρίπης. Ωστόσο, το πώς νοσεί ένα άτομο εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής κατάστασης της υγείας του.

Επίσης, δεδομένου ότι οι ιοί μπορούν να εξελιχθούν, η σοβαρότητά τους μπορεί να αλλάξει.

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) επιτηρεί συστηματικά τον hMPV σε συνδυασμό και με άλλα παθογόνα του αναπνευστικού σε ασθενείς που επισκέπτονται 15 νοσοκομεία ανά την επικράτεια.

Ο ΕΟΔΥ παραμένει σε εγρήγορση για την παρακολούθηση και αντιμετώπιση της εποχικής έξαρσης των αναπνευστικών λοιμώξεων.

 



Αναπνευστικές Λοιμώξεις και Αντιβιοτικά: Η «παγίδα» της κατάχρησης αντιβιοτικών και οι κίνδυνοι για τη Δημόσια Υγεία

Του κ.Δημήτρη Χατζηγεωργίου, ειδικού παθολόγου – λοιμωξιολόγου, Διευθύνοντος Συμβούλου ΕΟΔΥ

Η πρόσφατη επιδημία αναπνευστικών λοιμώξεων στην Κίνα προκάλεσε παγκόσμια ανησυχία, αναδεικνύοντας την ανάγκη για εγρήγορση και επαγρύπνηση σε παρόμοια περιστατικά. Μετά την λήξη της πανδημίας COVID-19, οι λοιμώξεις από αναπνευστικούς ιούς όπως ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός (HMPV) και η γρίπη βρίσκονται συχνά στο επίκεντρο τέτοιων εξάρσεων, πλήττοντας κυρίως ευάλωτες ομάδες όπως παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με υποκείμενα νοσήματα.

Ο HMPV, ένας ιός της οικογένειας των Paramyxoviridae, καθώς και οι ιοί της γρίπης προκαλούν ήπιες έως και σοβαρές αναπνευστικές λοιμώξεις με συμπτώματα όπως αίσθημα κόπωσης, κεφαλαλγία, μυαλγίες, μπούκωμα στη μύτη, πυρετό, βήχα ή και δύσπνοια. Αν και πρόκειται για ιούς στους οποίους η χρήση των αντιβιοτικών δεν φέρνει απολύτως κανένα αποτέλεσμα, εν τούτοις παρατηρείται συχνά αδικαιολόγητη χρήση αντιβιοτικών από τους ασθενείς και τους γιατρούς.

Η χρήση αντιβιοτικών σε περιπτώσεις ιογενών λοιμώξεων όχι μόνο δεν παρέχει θεραπευτικά οφέλη αλλά ενισχύει την ανάπτυξη ανθεκτικών μικροβίων, καθιστώντας δυσκολότερη τη θεραπεία μελλοντικών λοιμώξεων. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, απαιτείται ευαισθητοποίηση του κοινού και συστηματική χρήση διαγνωστικών μεθόδων από τους γιατρούς, για τη διάκριση ιογενών και βακτηριακών λοιμώξεων. Σε περίπτωση ανίχνευσης ενός ιού σε κάποιο κλινικό δείγμα, δεν έχει καμία θέση η συνταγογράφηση αντιβιοτικών αφού η χρήση τους δεν επιταχύνει την βελτίωση της νόσου, ούτε και προλαμβάνει βαρύτερες αναπνευστικές ή άλλες επιπλοκές.

Η πρόληψη μέσω του εμβολιασμού κατά της γρίπης, η τήρηση μέτρων υγιεινής και η εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών για την ορθολογική χρήση αντιβιοτικών είναι βασικά μέτρα για τη μείωση της επιβάρυνσης των συστημάτων υγείας. Η διεθνής συνεργασία και η επένδυση στη δημόσια υγεία παραμένουν το κλειδί για την αντιμετώπιση τέτοιων προκλήσεων.

 



Αναβάθμιση του Κεντρικού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας (ΚΕΔΥ) του ΕΟΔΥ: Ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση για σύγχρονη επιδημιολογική επιτήρηση και διάγνωση

Το Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΚΕΔΥ) διαδραματίζει καίριο ρόλο στην επιτήρηση και ανίχνευση λοιμωδών παραγόντων που ενδέχεται να απειλήσουν τη Δημόσια Υγεία. Με εξειδικευμένους εργαστηριακούς ελέγχους και συμβολή στην επιτήρηση κρίσιμων τομέων  όπως οι αναπνευστικές λοιμώξεις, το ΚΕΔΥ συμβάλλει στην πρόληψη, διάγνωση και επιδημιολογική επιτήρηση λοιμωδών νόσων, ανταποκρινόμενο τόσο σε ελέγχους ρουτίνας όσο  και σε φυσικές καταστροφές ή έκτακτες καταστάσεις υγείας.

Αξιοποιώντας την τεχνογνωσία του και την υποδομή που έχει αναπτύξει μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ και HERA, το ΚΕΔΥ συνεχίζει να ενισχύει την επιχειρησιακή του ετοιμότητα, με την επιτυχή ολοκλήρωση της Α΄ φάσης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αττική 2014-2020». Σήμερα, με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και με τη συνδρομή της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Προγράμματος «Αττική» της Περιφέρειας Αττικής, πραγματοποιείται η νέα, Β΄ φάση  του Προγράμματος «Αττική 2021-2027», συνολικού προϋπολογισμού 6.024.396,00€.

Και οι δύο αυτές φάσεις προσφέρουν τη δυνατότητα στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) να αναβαθμίσει και να αναπτύξει νέες λειτουργικές μονάδες εργαστηρίων στο Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΚΕΔΥ), με την προσθήκη εξοπλισμού που θα επιτρέψει την εφαρμογή των πλέον σύγχρονων τεχνικών για τη διάγνωση μεγαλύτερου εύρους νοσογόνων (μολυσματικών και μη) παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων και πρωτοεμφανιζόμενων παθογόνων, ώστε το ΚΕΔΥ να είναι ικανό να ανταποκριθεί στις τρέχουσες ανάγκες για διάγνωση και επιδημιολογική επιτήρηση μεταδοτικών και άλλων εξαιρετικά επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία απειλών.

«Η εισαγωγή νέων μικροβιολογικών, μοριακών και χημικών δοκιμών για την ανίχνευση και τον χαρακτηρισμό επικίνδυνων βιολογικών και μη παραγόντων, που παρουσιάζουν επιδημιολογικό ενδιαφέρον και άπτονται του αντικειμένου ενός φορέα Δημόσιας Υγείας, όπως είναι ο ΕΟΔΥ, θα συμβάλει στην ενίσχυση της επιχειρησιακής ετοιμότητας του οργανισμού» επισημαίνει η Δρ Ιωάννα Σπηλιοπούλου, ιατρός βιοπαθολόγος Προϊσταμένη του Κεντρικού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας.

Σχετικά:

Το Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΚΕΔΥ) έχει κομβικό ρόλο στην εργαστηριακή επιτήρηση λοιμωδών και μη παραγόντων, δυνητικά επικίνδυνων για τη Δημόσια Υγεία. Στα εργαστήρια του ΚΕΔΥ διενεργούνται τόσο τακτικοί εργαστηριακοί έλεγχοι επιτήρησης όσο και έκτακτοι, κατά τη διερεύνηση και αντιμετώπιση επιδημιών ή μετά από φυσικές καταστροφές.

Συνοπτικά, οι εργαστηριακοί έλεγχοι που διενεργούνται στα εργαστήρια του ΚΕΔΥ είναι:

α) ο μικροβιολογικός, μοριακός και ορολογικός έλεγχος κλινικών δειγμάτων για παθογόνα που ενδιαφέρουν τη Δημόσια Υγεία (SARS-CoV-2, Mpox, C. diphtheriae, συνδρομική διάγνωση λοιμώξεων αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος, ηπατίτιδες αγνώστου αιτιολογίας σε παιδιά, πολυανθεκτικά Gram-αρνητικά παθογόνα, Legionella spp) σε επίπεδο διάγνωσης, προσυμπτωματικού ελέγχου, επιτήρησης και διερεύνησης επιδημιών.

β) ο μικροβιολογικός και χημικός έλεγχος σε νερά (ανθρώπινης κατανάλωσης, Μονάδων Τεχνητού Νεφρού, φυσικά μεταλλικά, επιφανειακά, κολυμβητικών δεξαμενών, αναψυχής, ιαματικά), τρόφιμα & εμφιαλωμένα νερά καθώς και σε λύματα & λοιπά περιβαλλοντικά δείγματα.

Επιπρόσθετα, το ΚΕΔΥ, αξιοποιώντας την υλικοτεχνική υποδομή και τεχνογνωσία που ανέπτυξε μέσα από τα προγράμματα EΣΠΑ και HERA, συμβάλλει στη Γονιδιωματική Επιτήρηση του SARS-CoV-2, δημοσιεύοντας αποτελέσματα από την πλήρη αλληλούχηση του γονιδιώματος του ιού (WGS) σε ευρωπαϊκές βάσεις δεδομένων, και είναι από τα κύρια  εργαστήρια που δραστηριοποιούνται  στην επιτήρηση των αναπνευστικών λοιμώξεων (SARS-CoV-2, RSV, FLU A, FLU B).  Επιπλέον μετά την πρόσφατη ανακήρυξη από τον WHO του Mpox (Αύγουστος 2024) ως επείγοντος προβλήματος δημόσιας υγείας, και βασιζόμενο στην προηγούμενη εμπειρία από την επιτήρηση της επιδημίας του ιού το 2022, έχει προχωρήσει στη δυνατότητα ταυτοποίησης των διαφορετικών κλάδων του ιού ( Ιa, Ib, και ΙΙ) ώστε να συμβάλει στην έγκαιρη αναγνώριση και επιτήρηση νέων κλάδων στον ελλαδικό χώρο.

Το ΚΕΔΥ, μέσω του εργαστηρίου Ανοσολογίας, συμμετέχει στη δημιουργία Βιοτράπεζας ορών μέσω της συλλογής δειγμάτων από όλη τη χώρα, διαμοιρασμού και αρχειοθέτησής τους στο πλαίσιο της συμμετοχής του στο εργαστηριακό Δίκτυο Οροεπιδημιολογιών Μελετών του ΕΟΔΥ, συμβάλλοντας στην εκτίμηση του επιπολασμού λοιμωδών νοσημάτων που ενδιαφέρουν τη Δημόσια Υγεία.

Επιπλέον, το ΚΕΔΥ παραμένει το Εθνικό Συντονιστικό εργαστήριο για τη συμμετοχή της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Επιτήρησης σε γονιδιωματικό επίπεδο των ανθεκτικών σε καρβαπενέμες και κολιστίνη στελεχών Enterobacterales, P. aeruginosa και A. baumannii ενώ από τον Ιούνιο του 2022 συμμετέχει στην εργαστηριακή επιτήρηση για το Campylobacter αποτελώντας το εργαστήριο αναφοράς. Τέλος συντονίζει το Ηλεκτρονικό Δίκτυο επιτήρησης της Μικροβιακής αντοχής στα αντιβιοτικά με νοσοκομειακά δεδομένα ρουτίνας (WHONET-Greece) και συμμετέχει στα δίκτυα EARS-Net και GLASS.

Πρόγραμμα «Αττική 2021-2027»: Αναβάθμιση και ανάπτυξη νέων λειτουργικών μονάδων εργαστηρίων ΚΕΔΥ – Β΄ ΦΑΣΗ

 



Ολοκληρώθηκε το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα «EU JA TERROR»

  • Ολοκληρώθηκε με επιτυχία, στο τέλος του 2024, το συγχρηματοδοτούμενο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα “EU JA TERROR”, στο οποίο ο ΕΟΔΥ ανέλαβε ηγετικό ρόλο στο πακέτο εργασίας «Διαχείριση Επικοινωνίας». Με τη σύμπραξη 17 εθνικών φορέων υγείας Κρατών-Μελών της ΕΕ/ΕΟΧ1, το “EU JA TERRORStrengthened preparedness and response to biological and chemical terror attacks” είχε ως στόχο να διερευνήσει και να ενισχύσει την απόκριση Υπαρχουσών Δομών ετοιμότητας, σε συμβάντα τρομοκρατικών επιθέσεων με ηθελημένη απελευθέρωση βιολογικών ή και χημικών παραγόντων.

    Αναλυτικότερα:

    Η Κοινή Δράση EU JA TERROR σχεδιάστηκε λαμβάνοντας υπόψη:

    • τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για θέματα Ασφάλειας
    • τη Στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας (Ευρωπαϊκή Ένωση Ασφάλειας)
    • τις ερευνητικές εργασίες και ασκήσεις προηγούμενων προγραμμάτων της ΕΕ, συναφών στόχων, όπως οι Κοινές Ευρωπαϊκές Δράσεις: Joint Action “Strengthened International Health Regulations and Preparedness in the EU” (SHARP), Joint Action Bullseye, Joint Action “Healthy Gateways”

    Το EU JA TERROR αναπτύχθηκε στηριζόμενο στο έργο τεσσάρων επιστημονικών πακέτων εργασίας , που σαν στόχο είχαν:

    • Tον Σχεδιασμό της υγειονομικής ετοιμότητας και απόκρισης σε βιολογικές και χημικές τρομοκρατικές επιθέσεις (HealthPreparedness & Responseplanningtobiologicalandchemicalterroristattacks),
    • Την Διατομεακή συνεργασία: Ασφάλεια, Πολιτική Προστασία & Υγεία (Cross sectoral collaboration: Security, Civil protection & Health),
    • Την Επικοινωνία κινδύνων και κρίσεων (Διατομεακά και προς το γενικό πληθυσμό) (Risk and crisis communication (Internal & Public), και
    • Τις Νέες Απειλές (Novel threats)

    Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), με επικεφαλής τον κ. Δημήτρη Ηλιόπουλο για το πακέτο εργασίας «Διαχείριση της Επικοινωνίας» (Διατομεακά και προς για τον γενικό πληθυσμό)

    εκπόνησε τις παρακάτω τρεις (3) μελέτες – προτάσεις προς στην ΕΕ για αξιολόγηση και υιοθέτηση:

    • «Επικοινωνιακό Οδηγό διαχείρισης Κρίσεων», με κατευθυντήριες οδηγίες για την διαχείριση της επικοινωνίας, σε βιολογικές και χημικές τρομοκρατικές επιθέσεις, τόσο μεταξύ των Εμπλεκόμενων Φορέων όσο και προς το Κοινό
    • Τεχνικές Προδιαγραφές – Περιγραφή των τεχνικών απαιτήσεων μιας απτής ασφαλούς πλατφόρμας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εμπλεκόμενων Φορέων, τόσο σε Εθνικό, όσο και σε επίπεδο ΕΕ.
    • Το Πλαίσιο καθοδήγησης για τις εθνικές και τοπικές αρχές, ώστε να εκπαιδευτεί η κοινότητα με σκοπό την καλύτερη αντιμετώπιση συμβάντων μετά την ηθελημένη απελευθέρωση βιολογικών και χημικών παραγόντων

    Οι πιο σημαντικές προτάσεις-οδηγίες που προέκυψαν από τις μελέτες της ομάδας εργασίας «Επικοινωνία κατά την διάρκεια Κρίσεων (Διατομεακά και Δημόσια – με το γενικό πληθυσμό)», ήταν οι εξής:

    • Οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων θα πρέπει να συζητήσουν σε στρατηγικό επίπεδο την επικοινωνία κινδύνου και κρίσης σε περίπτωση βιολογικών και χημικών τρομοκρατικών επιθέσεων σε όλους τους τομείς.
    • Η επικοινωνία κινδύνων και κρίσεων θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την ανάπτυξη, επικαιροποίηση και αναθεώρηση σχεδίων και ασκήσεων ετοιμότητας.
    • Βελτίωση των υφιστάμενων διαύλων επικοινωνίας που παρέχουν κρίσιμες πτυχές και πρωτόκολλα για την ενίσχυση του συντονισμού κατά τη διάρκεια βιολογικών και χημικών απειλών.
    • Συμμετοχή της κοινότητας σε δραστηριότητες ετοιμότητας για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και την ενδυνάμωση των ατόμων να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην ασφάλεια και την ανθεκτικότητά τους όταν εκδηλώνονται κρίσεις.

 



Της τελευταίας στιγμής

Κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του ΕΟΔΥ

Σε μια ζεστή και φιλική ατμόσφαιρα, παρουσία της πολιτικής ηγεσίας, του προσωπικού του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), πολυάριθμων εξωτερικών συνεργατών και εκλεκτών καλεσμένων, πραγματοποιήθηκε η κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Οργανισμού.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμό ο Υπουργός Υγείας κ. Άδωνις Γεωργιάδης, η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας κ. Ειρήνη Αγαπηδάκη και ο Υφυπουργός Υγείας κ. Δημήτριος Βαρτζόπουλος. Κοινή πεποίθηση αποτέλεσε η ανάγκη διαρκούς ενίσχυσης της δημόσιας υγείας, ώστε να διασφαλίζεται η δυνατότητα αποτελεσματικής υλοποίησης κρίσιμων δράσεων και παρεμβάσεων όποτε αυτό κρίνεται απαραίτητο. Σε αυτό το  πνεύμα άλλωστε επαναπροσδιορίζεται ο ρόλος των γνωστών από την περίοδο της πανδημίας Κινητών Ομάδων Υγείας, οι οποίες θα συμβάλουν στη διασύνδεση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με τη δημόσια υγεία, ενισχύοντας έτσι την ολοκληρωμένη παροχή φροντίδας προς τους πολίτες.

Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Καθηγητής Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, παρουσίασε τους στρατηγικούς στόχους του Οργανισμού για τη νέα χρονιά, δίνοντας έμφαση στην υλοποίηση των 17 έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας καθώς και από άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα. Ευχαρίστησε θερμά το προσωπικό για τη συνεχή και αφοσιωμένη προσφορά του, επισημαίνοντας παράλληλα ότι στους άμεσους στόχους του ΕΟΔΥ που θα υλοποιηθούν εντός του έτους συγκαταλέγεται και  η βελτίωση και επέκταση των κτηριακών υποδομών,  που αποτελεί ένα κρίσιμο θέμα που επηρεάζει την καθημερινή λειτουργία του Οργανισμού,.

Ιδιαίτερη μνεία έγινε στη στελέχωση του ΕΟΔΥ, καθώς μέσα στο 2025 ο Οργανισμός, με τη σταθερή στήριξη της πολιτικής ηγεσίας, αποκτά για πρώτη φορά μετά από 32 χρόνια θεσμοθετημένο Οργανισμό που περιγράφει τις λειτουργίες του οργανισμού με 636 οργανικές θέσεις. Παράλληλα, εγκρίθηκαν 106 θέσεις επιστημονικού προσωπικού ορισμένου χρόνου (διετούς διάρκειας) καθώς και 50 θέσεις μόνιμου προσωπικού, γεγονός που ενισχύει ουσιαστικά τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του ΕΟΔΥ.

Η εκδήλωση ανέδειξε για ακόμη μία φορά το εξαιρετικό επίπεδο συνεργασίας μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας και της Διοίκησης του ΕΟΔΥ, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευση και των δύο πλευρών για τη συνεχή αναβάθμιση της δημόσιας υγείας. Στο πλαίσιο αυτό, ανακοινώθηκε η πλήρωση της θέσης του Διευθύνοντος Συμβούλου του Οργανισμού από τον κ. Δημήτριο Χατζηγεωργίου, ειδικό παθολόγο-λοιμωξιολόγο και νυν αναπληρωματικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΟΔΥ.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ΕΟΔΥ, ανώτατα στελέχη Υπουργείων, διακεκριμένα μέλη της ακαδημαϊκής και ιατρικής κοινότητας και της κοινωνίας των πολιτών επιβεβαιώνοντας τη σημασία της συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την ενίσχυση της δημόσιας υγείας στη χώρα. Μεταξύ άλλων, τίμησαν την εκδήλωση με την παρουσία τους η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, κ. Φωφώ Καλύβα, ο Γενικός Γραμματέας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, κ. Πέτρος Καμπούρης, ο Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, ο κ. Γιώργος Πατούλης, ο αντιπρόεδρος του ΕΟΦ, κ. Σπύρος Σαπουνάς, ο υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας ο κ. Αντώνης Σαμουηλίδης, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού κ. Αντώνης Αυγερινός κ.α.

Νέος Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΟΔΥ ο κ. Δημήτρης Χατζηγεωργίου

Καθήκοντα Διευθύνοντος Συμβούλου αναλαμβάνει στον ΕΟΔΥ ο κ. Δημήτρης Χατζηγεωργίου. Ο κ.Χατζηγεωργίου είναι ειδικός παθολόγος-λοιμωξιολόγος και προέρχεται από τις Ένοπλες Δυνάμεις: Είναι Υποπτέραρχος ε.α. και έχει διατελέσει Διευθυντής Υγειονομικού ΓΕΑ και Διευθυντής του 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας. Ο νέος Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΟΔΥ προσέφερε ως σήμερα τις υπηρεσίες του στον ΕΟΔΥ ως μέλος του Διοικητικού του Συμβουλίου, μια εμπειρία που του έδωσε την ευκαιρία να αξιοποιήσει όλα όσα είχε διδαχθεί στη στρατιωτική του σταδιοδρομία: “Ο τομέας της δημόσιας υγείας μου πρόσφερε την ευκαιρία να αξιοποιήσω όλα όσα είχα μάθει—την πειθαρχία και αυτοπειθαρχία, τη συμπόνια, την ιατρική αλλά και τη στρατηγική σκέψη—και να τα εφαρμόσω σε έναν σκοπό ακόμα μεγαλύτερο από τον εαυτό μου. Η εμπειρία μου ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) εδώ και ένα χρόνο, με βοήθησε να αποκτήσω μια πιο βαθιά κατανόηση των προκλήσεων και των αναγκών της δημόσιας υγείας στη χώρα μας. Σήμερα, ως Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΟΔΥ πλέον, νιώθω βαθιά ευθύνη και τιμή να ηγηθώ των προσπαθειών για τη βελτίωση της υγείας και της ευημερίας των πολιτών” επισημαίνει χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Σχετ.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ του

Υποπτεράρχου ε.α. (ΥΙ) Δημητρίου Χατζηγεωργίου

Ο Υπτχος ε.α. (ΥΙ) Δημήτριος Χατζηγεωργίου είναι επίτιμος Διευθυντής της Διεύθυνσης Υγειονομικού του ΓΕΕΘΑ και Διευθύνων Σύμβουλος ΕΟΔΥ. Είναι επίσης μέλος του Advisory Forum του ECDC, τακτικό μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ελέγχου Λοιμώξεων.

Είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ (1981) και κατέχει τον τίτλο ειδικότητας ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ και επίσημης εξειδίκευσης στην ΛΟΙΜΩΞΙΟΛΟΓΙΑ.

Μετεκπαιδεύτηκε στις Η.Π.Α. (1991-1993) στο νοσοκομείο The New York Hospital, New York, NY, Cornell University Medical College στην Λοιμωξιολογία.

Κατά την διάρκεια της στρατιωτικής του καριέρας στην Πολεμική Αεροπορία διετέλεσε Διευθυντής της Διεύθυνσης Υγειονομικού ΓΕΕΘΑ και ΓΕΑ, τακτικό μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, Διοικητής 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας κλπ.

Ομιλεί την Αγγλική γλώσσα (επίπεδο γλωσσομάθειας C2) και έχει περισσότερες από 20 δημοσιεύσεις σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά και εκατοντάδες ενεργείς συμμετοχές σε ιατρικά συνέδρια (διαλέξεις, στρογγυλά τραπέζια, κλπ).

Του έχουν απονεμηθεί ο Ταξιάρχης Τάγματος της Τιμής και ο Ανώτερος Ταξιάρχης Τάγματος του Φοίνικα καθώς και τα μετάλλια και διαμνημονεύσεις που αντιστοιχούν στον βαθμό της αποστρατείας του. Έχει βραβευθεί επίσης με τον Τιμητικό Τίτλο Υποτρόφου από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (1978), το βραβείο Henry Christian Award for Excellence in Research (1993) και το βραβείο Pro Bono Humanum της Prix Galien Greece (2021).

Πατήστε εδώ για να σας αποστέλλουμε το ενημερωτικό δελτίο στο email σας