Μικροβιακή Αντοχή και Λοιμώξεις που συνδέονται με Χώρους Παροχής Υγείας

Γενικές Πληροφορίες

Τι είναι η Μικροβιακή Αντοχή;

Η μικροβιακή αντοχή, είναι η αντοχή που αναπτύσσουν οι μικροοργανισμοί στις αντιμικροβιακές ουσίες, με αποτέλεσμα να είναι λιγότερο ή και καθόλου ευαίσθητοι σε αυτές. Τα ανθεκτικά μικρόβια που δημιουργούνται δεν καταστρέφονται από τα αντιβιοτικά, με αποτέλεσμα να επιβιώνουν να πολλαπλασιάζονται ελεύθερα και να μεταφέρουν την αντοχή στις επόμενες γενιές μικροβίων, με αποτέλεσμα να επικρατούν και να αναπτύσσονται στις χλωρίδες ανθρώπων και ζώων.

Που οφείλεται;

Η ανάπτυξη της αντοχής είναι ένα φυσικό βιολογικό φαινόμενο και ανθεκτικά βακτήρια βρίσκονται παντού στο περιβάλλον. Ωστόσο, η υπερβολική και ανεξέλεγκτη χρήση αντιμικροβιακών ουσιών – αντιβιοτικών ευνοεί τον πολλαπλασιασμό των ανθεκτικών οργανισμών και συνεπώς επιταχύνει την ανάπτυξη της μικροβιακής αντοχής.

Η μετάδοση της μικροβιακής αντοχής τόσο στον άνθρωπο όσο και στα ζώα οφείλεται και στη μη τήρηση των απαραίτητων κανόνων υγιεινής, με αποτέλεσμα τον αποικισμό αρχικά του ξενιστή από ανθεκτικά βακτήρια και στη συνέχεια την εμφάνιση της λοίμωξης. Ο τρόπος αυτός μετάδοσης αφορά λοιμώξεις που σχετίζονται με όλους τους χώρους παροχής υγείας, αλλά υπερισχύει στο νοσοκομειακό περιβάλλον. Η διασπορά προκαλείται μέσω της ιατρονοσηλευτικής φροντίδας και των παρεμβατικών χειρισμών στους οποίους υπόκεινται οι ασθενείς κατά την νοσηλεία τους, όταν δεν τηρούνται τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης (βασικές και ειδικές προφυλάξεις, δέσμες μέτρων πρόληψης για τις Λοιμώξεις που Σχετίζονται με Χώρους Παροχής Υγείας –ΛΣΧΠΥ). Η ασφάλεια των ασθενών συνδέεται άμεσα με την πρόληψη των ΛΣΧΠΥ, η επίπτωση των οποίων αποτελεί βασικό δείκτη ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.

Γιατί είναι τόσο σημαντική η άμεση αντιμετώπισή της Μικροβιακής Αντοχής σε διεθνές επίπεδο;

Η μικροβιακή αντοχή αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη διαχρονική απειλή για τη δημόσια υγεία.

Ιδιαίτερα σήμερα στην εποχή της Παν-Αντοχής, η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να μην είναι σε θέση να θεραπεύσει λοιμώξεις από κοινά βακτήρια. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζονται 33.000 θάνατοι ετησίως συνδεόμενοι με λοιμώξεις από ανθεκτικά βακτήρια και 1,5 δις ευρώ το υπολογιζόμενο κόστος για τα υγειονομικά συστήματα. Σύμφωνα με τη μελέτη του Jim O’Νeill (Δεκέμβριος 2014) μέχρι το 2050 θα πεθάνουν εξαιτίας της μικροβιακής αντοχής 10.000.000 άνθρωποι, ενώ το κόστος για τα υγειονομικά συστήματα θα ξεπεράσει τα 100 τρις δολάρια.

Τρία σημαντικά δεδομένα χαρακτηρίζουν το φαινόμενο της μικροβιακής αντοχής στη σύγχρονη εποχή και δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για περαιτέρω καθυστέρηση στη δραστηριοποίηση της διεθνούς κοινότητας σε πολιτικό, επιστημονικό και κοινωνικό επίπεδο.

Δεδομένο 1

Στις μέρες μας η μικροβιακή αντοχή αποτελεί μία διαχρονική κρίση δημόσιας υγείας τόσο στις αναπτυσσόμενες όσο και στις ανεπτυγμένες χώρες συνεχώς εξελισσόμενη.

Δεδομένο 2

Διανύουμε την εποχή της ΠανΑντοχής, αφού σε αρκετές χώρες όπως και στη χώρα μας, ασθενείς εμφανίζουν λοιμώξεις από βακτήρια ανθεκτικά σε όλα σχεδόν τα διαθέσιμα αντιβιοτικά.

Δεδομένο 3

Ανθεκτικά βακτήρια στα τελευταία διαθέσιμα αντιβιοτικά για τη θεραπεία απειλητικών για τη ζωή λοιμώξεων έχουν επιμολύνει το περιβάλλον και τα ζώα και μπορούν να μεταδοθούν στον άνθρωπο μέσω της επαφής ή μέσω της τροφικής αλυσίδας.

Η ανάπτυξη της μικροβιακής αντοχής αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα και αφορά την ιατρική, κτηνιατρική, γεωργία/κτηνοτροφία και το περιβάλλον. Επομένως, για τον περιορισμό του φαινομένου απαιτείται συνεργασία όλων των τομέων, γεγονός που αποτελεί πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο της προσέγγισης της Ενιαίας Υγείας.

Η συνεργασία όλων των τομέων αποτελεί σύγχρονη αναγκαιότητα για την ολιστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος. Ιδιαίτερα για τη χώρα μας, η αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής αποτελεί προτεραιότητα δημόσιας υγείας και μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Υγειονομικό μας Σύστημα.