Οδηγίες για την διαχείριση ύποπτου κρούσματος COVID-19 σε τουριστικό κατάλυμα

O ιός SARS-CoV-2 ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας. Αποτελεί ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού και η λοίμωξη αναπνευστικού που προκαλεί ονομάστηκε COVID-19. Ο ιός SARS-CoV-2 εξαπλώθηκε παγκόσμια προκαλώντας πανδημία.

Στην παρούσα φάση η Ελλάδα με βάση την επιδημιολογική εκτίμηση θεωρείται ως ασφαλής τουριστικός προορισμός σε σχέση με άλλες χώρες. Όμως, τα τουριστικά καταλύματα ενδέχεται να αποτελέσουν εστίες διασποράς του ιού και επομένως αναζωπύρωσης της επιδημίας. Σκοπός των παρακάτω οδηγιών είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του προσωπικού των τουριστικών καταλυμάτων σχετικά με τη λοίμωξη COVID-19, τα μέτρα πρόληψης διασποράς του ιού, τις απαραίτητες ενέργειες σε περίπτωση εμφάνισης περιστατικού ύποπτου για λοίμωξη COVID-19 και γενικά την ασφαλή επαναλειτουργία των τουριστικών καταλυμάτων μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων.

Πληροφορίες για τη λοίμωξη COVID-19

Ποιος είναι ο τρόπος μετάδοσης;

Ο ιός SARS-CoV-2 μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων που αποβάλλονται μέσω βήχα ή πταρμού, ή με άμεση ή έμμεση επαφή με εκκρίσεις του αναπνευστικού συστήματος (δηλαδή μέσω μολυσμένων χεριών όταν αυτά έρχονται σε επαφή με το στόμα, τη μύτη ή τα μάτια ή με επιμολυσμένες επιφάνειες). Ο μέσος χρόνος επώασης της νόσου, δηλαδή το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της μόλυνσης και της εκδήλωσης των συμπτωμάτων, είναι 5-6 ημέρες, ενώ κυμαίνεται από 2 έως 14 ημέρες.

Πότε μια περίπτωση της νόσου θεωρείται περισσότερο μεταδοτική;

Ένα περιστατικό θεωρείται περισσότερο μεταδοτικό όταν εμφανίζει συμπτώματα, αλλά δυνητικά θα μπορούσε να μεταδίδει τη λοίμωξη και 1-4 ημέρες πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων. Η κύρια μετάδοση συμβαίνει κατά την συμπτωματική φάση. Το περιστατικό θεωρείται ότι δεν είναι πλέον μεταδοτικό ένα 24ωρο μετά την αποδρομή των συμπτωμάτων.

Ποια είναι τα συμπτώματα της COVID-19 λοίμωξης;

Τα κύρια συμπτώματα της νόσου περιλαμβάνουν τα κατωτέρω: πυρετός, βήχας (συνήθως ξηρός αλλά μπορεί και με απόχρεμψη), καταβολή, λαχάνιασμα ή δυσκολία στην αναπνοή, κρυάδες, ρίγος (τρέμουλο), μυαλγίες, κεφαλαλγία, πονόλαιμος, ξαφνική απώλεια γεύσης ή όσφρησης. Τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια και περίπου το 80% των ασθενών αναρρώνουν χωρίς ανάγκη ειδικής θεραπείας.

Ποιοι ασθενείς κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν σοβαρή νόσο;

Μερικοί ασθενείς εμφανίζουν δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή) και πιθανώς πνευμονία, που χρειάζεται νοσηλεία σε νοσοκομείο. Άτομα με υποκείμενα νοσήματα (καρδιοπάθεια, χρόνιο αναπνευστικό νόσημα, σακχαρώδης διαβήτης, ανοσοκαταστολή) και άτομα άνω των 65 ετών έχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης και εμφάνισης επιπλοκών.

Γενικά προληπτικά μέτρα κατά της διασποράς του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 στα τουριστικά καταλύματα

Συστήνεται σε όλους τους χώρους του ξενοδοχείου καλός εξαερισμός/αερισμός καθώς και εύκολη πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό και σαπούνι και αντισηπτικό διάλυμα, ώστε να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής.
Πρώτη γραμμή άμυνας κατά των λοιμώξεων είναι η προσεκτική υγιεινή των χεριών. Συνιστάται συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό. Aν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά αλκοολούχο διάλυμα (τουλάχιστον 60% αιθυλικής αλκοόλης ή 70% ισοπροπυλικής αλκοόλης). Η χρήση γαντιών δεν υποκαθιστά το πλύσιμο των χεριών.
Χρήση αντισηπτικού διαλύματος που θα διατίθεται σε κοινόχρηστους χώρους.
Σχολαστική τήρηση των μέτρων αναπνευστικής υγιεινής όπως κάλυψη του στόματος και της μύτης με χαρτομάντηλο κατά το βήχα ή φτέρνισμα, αποφυγή επαφής των χεριών με στόμα, μύτη ή μάτια για πρόληψη διασποράς μικροβίων.
Αποφυγή στενής επαφής (απόσταση 1,5 μέτρο) και ιδιαίτερα με ασθενείς που έχουν συμπτώματα του αναπνευστικού.
Τήρηση αποστάσεων ασφαλείας (απόσταση 1,5 μέτρο).

Αναλώσιμο υλικό

Πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα, ώστε να υπάρχει άμεσα προσβάσιμο στο ξενοδοχείο επαρκές αναλώσιμο υλικό για την πρόληψη των λοιμώξεων:

σαπούνι και νερό ή αλκοολούχο διάλυμα καθαρισμού χεριών
χαρτομάντηλα
απλές χειρουργικές μάσκες
γάντια μιας χρήσης
θερμόμετρα
σακούλες απορριμμάτων
υγρά καθαρισμού επιφανειών
Μέσα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) για χρήση από το προσωπικό, όπως ορίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις

Χρήση μάσκας σε προσωπικό του ξενοδοχείου

Η χρήση της μάσκας συνιστάται:

Σε άτομα με συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού (βήχας, φτέρνισμα, καταρροή), ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος μετάδοσης σε άλλους.
Σε άτομα που φροντίζουν ή συνοδεύουν άτομα με συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού, ώστε να μην προσβληθούν οι ίδιοι από τη λοίμωξη.
Το προσωπικό καθαρισμού, που θα ασχοληθεί με τον καθαρισμό δωματίου ασθενή με COVID-19, πρέπει να φέρει μάσκα, γάντια, ποδιά προστασίας, καθώς και γυαλιά προστασίας ή προσωπίδα, αν υπάρχει κίνδυνος εκτόξευσης βιολογικών υγρών ή χημικών καθαριστικών (Cleaning and disinfection of environmental surfaces in the context of COVID-19. Interim guidance, 15 May 2020. Non-health care settings environment (https://www.who.int/publications/i/item/cleaning-and-disinfection-of-environmental-surfaces-inthe-context-of-covid-19).

Σύσταση για αποχή από την εργασία σε προσωπικό του ξενοδοχείου

Το προσωπικό του ξενοδοχείου συστήνεται να απέχει από την εργασία του, όταν έχει συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού.

Διαχείριση ύποπτου κρούσματος COVID-19

Εάν ένας επισκέπτης ή υπάλληλος του ξενοδοχείου παρουσιάσει συμπτώματα συμβατά με την λοίμωξη COVID-19, εφαρμόζονται τα παρακάτω:

Καλείται ο ιατρός με τον οποίο συνεργάζεται το τουριστικό κατάλυμα για αξιολόγηση του περιστατικού. Επί αδυναμίας προσέλευσης ιατρού στο τουριστικό κατάλυμα, ο ασθενής μπορεί να μεταβεί ή να μεταφερθεί με όχημα (με την ενδεικνυόμενη χρήση ΜΑΠ) εάν η κλινική του κατάσταση το επιτρέπει προς τοπική Μονάδα Υγείας, αφού πρώτα ειδοποιηθεί τηλεφωνικά η Μονάδα αυτή.
Αν ο ασθενής έχει επείγουσα ανάγκη νοσηλείας, παρουσιάζει σοβαρή κλινική εικόνα, διακομίζεται προς την οικεία μονάδα υγείας, ως ύποπτο κρούσμα COVID-19. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης περιστατικού COVID-19 από τις υγειονομικές υποδομές της περιοχής πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για μεταφορά του ασθενή (ΕΚΑΒ, πλωτό ασθενοφόρο, αεροδιακομιδή) στην πλησιέστερη μονάδα υγείας η οποία μπορεί να το διαχειριστεί.
Αν ο ασθενής εμφανίζει ήπια κλινική εικόνα, σύμφωνα με την κλινική εκτίμηση λαμβάνεται από τον ασθενή δείγμα για εργαστηριακή επιβεβαίωση COVID-19.
Εφόσον το περιστατικό επιβεβαιωθεί ως COVID-19, ο υγειονομικός υπεύθυνος του ξενοδοχείου επικοινωνεί ΑΜΕΣΑ με τον ΕΟΔΥ στα τηλέφωνα 210 5212054 ή τον ειδικό τετραψήφιο αριθμό 1135 (όλο το 24ωρο), για δήλωση του κρούσματος και οδηγίες αντιμετώπισής του. Ο ιατρός οφείλει να δηλώσει το επιβεβαιωμένο κρούσμα μέσω του Μητρώου COVID-19. Επί αδυναμίας χρήσης της πλατφόρμας του Μητρώου, μπορεί να δηλώσει το κρούσμα στο Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης του ΕΟΔΥ μέσω του συστήματος Υποχρεωτικής Δήλωσης (βλέπε https://eody.gov.gr/covid-19-deltio-dilosis).
Ο ασθενής με ήπια κλινική εικόνα παραμένει στο δωμάτιό του, μέχρι τη γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων του εργαστηριακού ελέγχου.
Κατά την ως άνω αναμονή, αποφεύγεται η είσοδος προσωπικού στο δωμάτιο του ασθενούς, αν δεν υπάρχει σημαντικός λόγος. Αν παρουσιαστεί ανάγκη, ένα μέλος προσωπικού του καταλύματος συνιστάται να ασχολείται κατά αποκλειστικότητα με το πιθανό κρούσμα.
Ο ιατρός και το προσωπικό του ξενοδοχείου που θα εισέλθει στο δωμάτιο του ύποπτου ή αργότερα επιβεβαιωμένου κρούσματος πρέπει να χρησιμοποιήσει ΜΑΠ. Ο ιατρός χρησιμοποιεί ΜΑΠ υψηλής προστασίας (μάσκα υψηλής προστασίας, γυαλιά ή προσωπίδα, αδιάβροχες μιας χρήσης ρόμπες) εάν κατά την κρίση του, υπάρχει πιθανότητα έκθεσης σε μολυσματικό αερόλυμα (πχ διαχείριση ασθενούς που βήχει ανεξέλεγκτα και αδυνατεί να χρησιμοποιήσει μάσκα). Το προσωπικό καθαρισμού, που θα ασχοληθεί με το καθαρισμό δωματίου ασθενή με COVID-19, πρέπει να φέρει μάσκα, γάντια ποδιά προστασίας, καθώς και γυαλιά προστασίας ή προσωπίδα, αν υπάρχει κίνδυνος εκτόξευσης βιολογικών υγρών ή χημικών καθαριστικών.
Αν επιβεβαιωθεί ως κρούσμα COVID, πρέπει αυτό να απομονωθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες κείμενες διατάξεις (βλ. Αντιμετώπιση Επιβεβαιωμένου Κρούσματος COVID-19 Εκτός Νοσοκομείου) και να αντιμετωπιστεί ως επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19 εκτός νοσοκομείου ή να μεταφερθεί σε κατάλληλη υγειονομική μονάδα, αν χρήζει νοσηλείας. Αν δεν επιβεβαιωθεί ως κρούσμα COVID-19, αντιμετωπίζεται στο χώρο του ξενοδοχείου με τις οδηγίες του εξετάζοντος ιατρού.
Ο ασθενής μεταβαίνει ή μεταφέρεται με όχημα (με την ενδεικνυόμενη χρήση ΜΑΠ) στον ορισμένο χώρο απομόνωσης ή την τοπική Μονάδα Υγείας, αφού πρώτα ειδοποιηθεί τηλεφωνικά η Μονάδα αυτή.
Αν υπάρχει συνοδός του ασθενούς, που επιθυμεί να μείνει κοντά του για να τον φροντίζει (π.χ. σύζυγος), πρέπει να χορηγηθεί στο συνοδό απλή χειρουργική μάσκα και να του συστηθεί να πλένει τα χέρια του, κάθε φορά που έρχεται σε επαφή με εκκρίσεις του ασθενή (π.χ. σάλιο) και οπωσδήποτε πριν ο συνοδός αγγίξει το πρόσωπό του ή φάει ή πιει.
Πρέπει πάντα να καταγράφονται τα στοιχεία επαφής συγγενικού προσώπου του ασθενή σε περίπτωση που χρειαστεί συναίνεση για ιατρικές επεμβάσεις, αν ο ασθενής δεν μπορεί να επικοινωνήσει.
Ο χρησιμοποιημένος προστατευτικός εξοπλισμός (απλή χειρουργική μάσκα μίας χρήσεως, γάντια) πρέπει να απορρίπτεται σε κάδο και σε καμία περίπτωση να μην ξαναχρησιμοποιείται.
Μετά την απόρριψη του προστατευτικού εξοπλισμού πρέπει τα χέρια να πλένονται καλά με νερό και σαπούνι. Τονίζεται ότι η χρήση γαντιών δεν υποκαθιστά το πλύσιμο των χεριών, το οποίο και αποτελεί σημαντικότατο μέσο πρόληψης.
Καθαρισμός και απολύμανση του δωματίου και άλλων κοινόχρηστων χώρων σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ: https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2020/05/covid19-apolimansi-14-05-20.pdf.

Διαχείριση στενών επαφών κρούσματος COVID-19

Αν ένας επισκέπτης ή υπάλληλος του ξενοδοχείου αξιολογηθεί ως στενή επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19 συστήνονται τα εξής:

Απομόνωση σε ορισμένο χώρο καραντίνας, σύμφωνα με τις ισχύουσες ρυθμίσεις.
Σίτιση στο δωμάτιο και το άτομο σε απομόνωση να μη χρησιμοποιεί τους κοινόχρηστους χώρους του ξενοδοχείου.
Το προσωπικό του ξενοδοχείου να αποφεύγει να εισέρχεται στο δωμάτιο, αν δεν υπάρχει σημαντικός λόγος.
Κατά την είσοδο στο δωμάτιο, συστήνεται η χρήση απλής χειρουργικής μάσκας και γαντιών.
Κατά την έξοδο από το δωμάτιο, τα χρησιμοποιημένα γάντια και μάσκα απορρίπτονται και ακολουθεί υγιεινή των χεριών.
Συστήνεται να ληφθεί μέριμνα, ώστε περιορισμένος -κατά το δυνατόν- αριθμός προσωπικού να έρχεται σε επαφή με το άτομο σε καραντίνα.

Σχέδιο Δράσης Τουριστικών Καταλυμάτων

Αναλυτικές οδηγίες για την ανάπτυξη του σχεδίου δράσης ανευρίσκονται στο: Ειδικά πρωτόκολλα υγειονομικού περιεχομένου βάσει των οποίων λειτουργούν οι τουριστικές επιχειρήσεις στο πλαίσιο της λήψης μέτρων έναντι του κορωνοϊού COVID-19.

Ταξιδιωτική ασφάλιση

Στους ταξιδιώτες συστήνεται αυστηρά η ταξιδιωτική ασφαλιστική κάλυψη συμπεριλαμβανομένης και της διαχείρισης COVID-19 (έξοδα ιατρικής εξέτασης, εργαστηριακής διάγνωσης, νοσηλείας και μεταφοράς σε χώρο παροχής φροντίδας υγείας, κάλυψη εξόδων για παρατεταμένη διαμονή λόγω καραντίνας ή απομόνωσης και επαναπατρισμού).

Σημείωση:

Όλοι οι επισκέπτες πρέπει να είναι ενήμεροι έγκαιρα (πριν την άφιξη τους) για τις παραπάνω οδηγίες.

Να ληφθεί υπόψη ότι η καραντίνα μπορεί να ξεπεράσει το χρονικό διάστημα της προγραμματισμένης διαμονής του επισκέπτη σε ξενοδοχείο και να μην είναι δυνατή η επιστροφή του ταξιδιώτη στη χώρα του στον αρχικά προγραμματισμένο χρόνο.

Τονίζουμε ότι οι οδηγίες μπορεί να τροποποιούνται σύμφωνα με την εξέλιξη της επιδημίας και με βάσει τις αποφάσεις/εγκυκλίους των αρμόδιων Υπουργείων