ΚΕΕΛΠΝΟ
Το προσφυγικό ζήτημα, αυτή η πολύ σοβαρή πρόκληση για τη διεθνή κοινότητα που καλείται να διαχειριστεί τη μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμών μετά τον πόλεμο , δημιούργησε μια «διαιρετική τομή» στις χώρες και τις κοινωνίες της Ευρώπης. Από τη μια ενεργοποιήθηκαν πρωτοβουλίες κοινωνικής αλληλεγγύης και προσφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας , αλλά από την άλλη πυροδοτήθηκαν ξενοφοβικά, ρατσιστικά και ακροδεξιά αντανακλαστικά που «δηλητηριάζουν» το κοινωνικό και πολιτικό κλίμα στις χώρες που υποδέχονται ή φιλοξενούν προσφυγικούς-μεταναστευτικούς πληθυσμούς.
Μετά την αρχική φάση της μαζικής εισόδου στη χώρα μας εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων και την τεράστια προσπάθεια του Κράτους, της Αυτοδιοίκησης, των ανθρωπιστικών οργανώσεων , των εθελοντών αλλά και συνολικά των τοπικών κοινωνιών , να αντιμετωπιστούν με αξιοπρέπεια οι επείγουσες ανάγκες τους, το προσφυγικό βρίσκεται πλέον σε νέα φάση . Η κατάσταση του επείγοντος δεν έχει παρέλθει, όμως έχει αλλάξει χαρακτήρα και έχουν αναδειχθεί νέες ανάγκες συνεχούς, επαρκούς και ολοκληρωμένης υγειονομικής και ψυχοκοινωνικής φροντίδας.
Εδώ και αρκετούς μήνες το Υπουργείο Υγείας , σε συνεννόηση με το Υπουργείο Μεταναστευτικής πολιτικής και έχοντας εξασφαλίσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από το AMIF για το ειδικό πρόγραμμα “PHILOS” που διαχειρίζεται το ΚΕΕΛΠΝΟ, έχει αναλάβει τη συνολική ευθύνη της υγειονομικής φροντίδας των προσφύγων/αιτούντων άσυλο και των μεταναστών που βρίσκονται στα Hotspots και στα ΚΥΤ. Για τα ΠΡΟΚΕΚΑ είναι σε εξέλιξη προκήρυξη για την πρόσληψη υγειονομικού προσωπικού μέσω της ΑΕΜΥ, ενώ μεταβατικά καλύπτονται από επαγγελματίες υγείας του ΚΕΕΛΠΝΟ. Η φροντίδα αυτή αφορά υπηρεσίες ΠΦΥ που παρέχονται στις δομές ανοικτής φιλοξενίας στην ηπειρωτική χώρα και στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου , καθώς και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ή νοσηλεία που παρέχεται μέσω των όμορων δομών του ΕΣΥ (Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας , ΠΕΔΥ ) και το ΕΚΑΒ.
Η ενεργός παρουσία της οργανωμένης Πολιτείας στο πεδίο της παροχής υγειονομικής φροντίδας , δίνει τη δυνατότητα μιας οριοθετημένης συνεργασίας με όλους τους Διεθνείς Οργανισμούς , τις ΜΚΟ και τις οργανώσεις εθελοντών , που εντάσσεται σε ένα συνολικό σχεδιασμό παρεμβάσεων πρόληψης και Δημόσιας Υγείας , πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης, επιδημιολογικής επιτήρησης των λοιμώξεων και αξιόπιστης κάλυψης των νέων υγειονομικών αναγκών αυτών των ανθρώπων που βρέθηκαν στη χώρα μας διωγμένοι από τον πόλεμο και την πείνα.
Αυτό το πολιτικό σχέδιο της ολιστικής φροντίδας Υγείας των προσφύγων –μεταναστών που είναι σε εξέλιξη, προφανώς με τα γνωστά προβλήματα γραφειοκρατικών αγκυλώσεων, δυσλειτουργιών και καθυστερήσεων της Δημόσιας Διοίκησης , έχει συμβάλλει καθοριστικά στο διαρκώς αναβαθμιζόμενο επίπεδο παροχής υγειονομικών υπηρεσιών στους χώρους πρώτης υποδοχής και φιλοξενίας . Με τη συνδρομή του Υπουργείου Υγείας , της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Υγείας, του ΚΕΕΛΠΝΟ , του ΕΚΕΠΥ, του προσωπικού του ΕΣΥ , των ΜΚΟ, των Ιατρικών Συλλόγων και των άλλων κοινωνικών φορέων , δεν επιτρέψαμε να μετατραπεί το προσφυγικό πρόβλημα σε πρόβλημα Δημόσιας Υγείας . Αυτό είναι μια κρίσιμη επένδυση στο αίσθημα ασφάλειας των τοπικών κοινωνιών και στη διατήρηση του κοινωνικού κλίματος αλληλεγγύης και σεβασμού της αξιοπρέπειας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αυτών των πληθυσμών.
Μπορεί λοιπόν η κατάσταση έκτακτης ανάγκης ως προς τις προσφυγικές ροές να έχει παρέλθει, αλλά η μακρόχρονη παραμονή χιλιάδων ανθρώπων στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου σε συνθήκες διαβίωσης μη ικανοποιητικές , δημιουργεί αυξημένη ψυχοσωματική ευαλωτότητα και ζητήματα φροντίδας υγείας που απαιτούν εξαιρετική προσοχή και σωστή διαχείριση ( χρόνοι ασθενείς με σοβαρά νοσήματα που χρειάζονται εξειδικευμένη φροντίδα , ψυχικές διαταραχές , φροντίδα εγκύων και νεογνών –βρεφών , προβλήματα με εξαρτήσεις ,επιθετικότητα και βίαιη συμπεριφορά, τραυματισμοί, σεξουαλική κακοποίηση κλπ).
Η σημερινή εικόνα των δομών και υπηρεσιών υγειονομικής φροντίδας σε όλη τη χώρα :
Μέχρι το Μάιο του 2018 παραμένουν οι 476 επαγγελματίες υγείας του προγράμματος «Philos» στους χώρους φιλοξενίας μεταναστών/προσφύγων, στις κινητές μονάδες επιδημιολογικής επιτήρησης , στα νοσοκομεία , στα ΚΥ και στο ΕΚΑΒ, πάντα σε συνεργασία με Διεθνείς Οργανισμούς και ΜΚΟ . Με την λήξη της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, δεν θα υπάρξει κενό γιατί ενεργοποιείται η διαδικασία νέας χρηματοδότησης από τα εθνικά προγράμματα του Υπουργείου Οικονομία και Ανάπτυξης το 2o εξάμηνο του 2018.
Μέχρι τον Μάιο του 2018 παραμένουν οι 235 επαγγελματίες υγείας στα νησιά (Μυτιλήνη, Χίος, Σάμος, Λέρος, Κώς, Κάλυμνος, Ρόδος ) καλύπτοντας τις υπηρεσίες πρώτης υποδοχής και ενισχύοντας το ΕΣΥ (Νοσοκομεία, ΚΥ, ΠΕΔΥ , ΕΚΑΒ) με υγειονομικό προσωπικό. Το προσωπικό αυτό καλύπτει τον προκαταρκτικό υγειονομικό έλεγχος των νεοεισερχομένων στη χώρα, την πρωτοβάθμια ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών αλλά και υπηρεσίες που έχουν να κάνουν με τη διακρίβωση της ευαλωτότητας στα Κέντρα πρώτης Υποδοχής και Ταυτοποίησης του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής.
ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΜΕΣΩ ΤΟΥ «Philos» ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΛΗΦΘΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ 711 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ .
Οφείλουμε να υπενθυμίσουμε ότι ήδη με το άρθρο 33 του ν.4368/2016 , έχει κατοχυρωθεί το δικαίωμα της δωρεάν πρόσβασης στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας όλων των προσφύγων ή αιτούντων ασύλου και διεθνούς προστασίας, καθώς και όσων βρίσκονται στη χώρα με καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς ή εξαιρετικούς λόγους υγείας. Αυτή η ρύθμιση , εκτός του ότι είναι απολύτως συμβατή με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και τις αξίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας , είναι ταυτόχρονα και μια πολιτική κοινωνικής ένταξης και ενσωμάτωσης των ανθρώπων αυτών στη χώρα μας , αλλά και μια τεράστιας σημασίας παρέμβαση προστασίας της Δημόσιας Υγείας .
Αυτό που χρειάζεται επιπλέον αυτή την περίοδο, είναι η συστηματική διϋπουργική συνεργασία και η εμπλοκή όλων των συναρμόδιων οργάνων της Πολιτείας στο σχεδιασμό , υλοποίηση και αξιολόγηση δράσεων συνολικής αναβάθμισης των συνθηκών διαβίωσης, ατομικής υγιεινής και ολοκληρωμένης φροντίδας υγείας των προσφύγων –μεταναστών, ενισχύοντας τον επιτελικό και επιχειρησιακό ρόλο του Κράτους και διασφαλίζοντας τις αναγκαίες συνέργειες με ανθρωπιστικές οργανώσεις ή υγειονομικούς φορείς που έχουν εμπειρία και διαθεσιμότητα να συνδράμουν στο έργο αυτό.
Μάρτιος 2016 – Δεκέμβριος 2016
Το διάστημα Μάρτιος 2016 μέχρι το τέλος του 2016 έγιναν 42817 εμβολιασμοί (18310 MMR, 5855 HEXA ή TETRA, 5502 PCV, 4961 Hib, 5203 HepB, 2956 Var) από τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που συνεργάζονταν με το υπουργείο υγείας σε παιδιά που διέμεναν σε κέντρα φιλοξενίας, σε άλλους χώρους στον αστικό ιστό πόλεων, π.χ. ξενοδοχεία, διαμερίσματα κλπ., ή σε άτυπες δομές.
Ιανουάριος 2017 – 15 Αυγούστου 2017
Πραγματοποιήθηκαν 11450 εμβολιασμοί (5029 MMR, 2293 PCV, 132 TETRA, 2514 HEXA, 396 HepB, 310 Hib, 537 IPV, 196 HepA, 36 DTp, 7 Var).
Από τις συνεργαζόμενες μη κυβερνητικές οργανώσεις πραγματοποιήθηκαν 10675 εμβολιασμοί και από το προσωπικό του προγράμματος PHILOS 775.
15 Αυγούστου 2017 – 30 Σεπτεμβρίου 2017
Πραγματοποιήθηκαν 9073 εμβόλια (4778 ΜΜR, 1340 PCV, 56 TETRA, 2411 HEXA, 435 HepB, 30 DTaP, 23 HepA) στα κέντρα φιλοξενίας στην Ηπειρωτική Ελλάδα, στα Νησιά του ΒΑ Αιγαίου, στον πληθυσμό των ασυνόδευτων παιδιών εντός και εκτός κέντρων φιλοξενίας και στον πληθυσμό που διαμένει εκτός των κέντρων φιλοξενίας σε 16 εμβολιαστικά κέντρα των ΥΠΕ.
Το PHILOS πραγματοποίησε 5414 εμβολιασμούς και οι υπόλοιποι συνεργάτες του υπουργείου υγείας 3659.
1 Οκτωβρίου 2017 – 30 Νοεμβρίου 2017
Πραγματοποιήθηκαν 3777 εμβόλια (2212 ΜΜR, 687 PCV, 63 HepΒ, 2 ΤETRA, HEXA 806, 2 HepA, 5 DTaP) στα κέντρα φιλοξενίας στην Ηπειρωτική Ελλάδα, στα Νησιά του ΒΑ Αιγαίου, στον πληθυσμό των ασυνόδευτων παιδιών εντός και εκτός κέντρων φιλοξενίας και στον πληθυσμό που διαμένει εκτός των κέντρων φιλοξενίας.
Συνολικός απολογισμός εμβολιασμών Μάρτιος 2016 – Νοέμβριος 2017:
67.117 εμβολιασμοί, εκ των οποίων 30.329 ήταν MMR
Λόγω α) της υψηλής κάλυψης με MMR του πληθυσμού μέσα στα κέντρα φιλοξενίας με τις δράσεις μαζικού εμβολιασμού των τελευταίων μηνών και β) της σταδιακής μετεγκατάστασης των παιδιών προσφύγων και μεταναστών από τα κέντρα φιλοξενίας σε σπίτια, ξενώνες και άλλα καταλύματα αστικού τύπου έχει πλέον τεθεί ως προτεραιότητα η καταγραφή των αναγκών και ο εμβολιασμός του πληθυσμού εκτός κέντρων φιλοξενίας.
Έχουν πραγματοποιηθεί συναντήσεις και συνεργασία με την UNHCR και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που έχουν αναλάβει τον πληθυσμό αυτό ως προς τις υγειονομικές τους ανάγκες. Οι ΥΠΕ όρισαν εμβολιαστικά κέντρα για την κάλυψη του πληθυσμού που θα δέχονται τον πληθυσμό συγκεκριμένες μέρες και ώρες εβδομαδιαίως. Τα εμβολιαστικά κέντρα αναφοράς έχουν ήδη διενεργήσει 5002 εμβολιασμούς στα παιδιά εκτός κέντρων, εκ των οποίων τα 2555 ήταν MMR.
Επισημαίνεται ότι, τα περισσότερα παιδιά έχουν πλέον αποκτήσει ΑΜΚΑ και εμβολιάζονται σε τακτική βάση οπότε γίνεται προσπάθεια ενημέρωσης και του λοιπού πληθυσμού για τη διαδικασία έκδοσης ΑΜΚΑ και τη δυνατότητα εμβολιασμού στις δομές ΠΦΥ των ΥΠΕ.