ΚΕΕΛΠΝΟ
Μέσω του Συστήματος Παρατηρητών Νοσηρότητας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (Σύστημα Sentinel ΠΦΥ) επιτηρούνται νοσήματα με ευρύτερη σημασία για τη δημόσια υγεία, τα οποία παρουσιάζουν σχετικά αυξημένη συχνότητα, δεν απαιτούν άμεση παρέμβαση δημόσιας υγείας (έτσι δεν ενδείκνυται η ένταξή τους στην κατηγορία των νοσημάτων υποχρεωτικής δήλωσης) και κατά κανόνα έχουν ήπια κλινική εικόνα (και έτσι συνήθως δεν χρειάζεται νοσηλεία σε νοσοκομείο).
Το σύστημα επιτήρησης Sentinel ΠΦΥ, που λειτουργεί αδιάλειπτα από το 2003, συλλέγει επί του παρόντος επιδημιολογική πληροφορία για δύο συχνά απαντώμενα κλινικά σύνδρομα στην κοινότητα, τη γριπώδη συνδρομή και τη γαστρεντερίτιδα. Στο δίκτυο συμμετέχουν εθελοντικά ιατροί ειδικότητας γενικής ιατρικής, παθολογίας και παιδιατρικής που παρέχουν υπηρεσίες είτε σε δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) της χώρας, είτε ιδιωτικά.
Μέσω του δικτύου καθίσταται εφικτή η μελέτη της εποχικότητας που εμφανίζουν τα κλινικά αυτά σύνδρομα, ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται η ανίχνευση επιδημικών εξάρσεων στην κοινότητα. Τα δεδομένα από τα συστήματα επιτήρησης sentinel αξιοποιούνται διεθνώς για τη λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση της εποχικής γρίπης, π.χ. έκδοση οδηγιών για τον αντιγριπικό εμβολιασμό, σύσταση για την έναρξη εμπειρικής αντιϊικής αγωγής κατά την περίοδο αυξημένης κυκλοφορίας του ιού στην κοινότητα κ.ά.. Επιπλέον, η λειτουργία συστημάτων sentinel συστήνεται προς όλες τις χώρες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, καθώς τα συστήματα αυτά μπορούν να συμβάλουν στην έγκαιρη προειδοποίηση για ενδεχόμενη πανδημία γρίπης.
Συνολικότερα, πέραν της διαχείρισης του νοσήματος της γρίπης, η επιτήρηση της γριπώδους συνδρομής αποσκοπεί στο να ενσωματώσει την επιτήρηση του συνόλου των λοιμώξεων του αναπνευστικού, συμπεριλαμβανομένης της λοίμωξης από τον ιό SARS-CoV-2 (integrated respiratory surveillance), σηματοδοτώντας και την επόμενη φάση στην επιτήρηση της πανδημίας COVID-19.
Οι ιδιώτες που συμμετέχουν εθελοντικά στο δίκτυο Sentinel δηλώνουν σε εβδομαδιαία βάση στον ΕΟΔΥ τον συνολικό αριθμό των ασθενών που προσέρχονται με συμπτώματα γριπώδους συνδρομής και γαστρεντερίτιδας, καθώς και τον συνολικό αριθμό επισκέψεων από οποιαδήποτε αιτία.
Οι ιδιώτες ιατροί ειδικότητας παθολογίας, παιδιατρικής ή γενικής ιατρικής που επιθυμούν ένταξη στο δίκτυο ιδιωτών ιατρών Sentinel ΠΦΥ μπορούν να συμπληρώσουν τη Φόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος για συμμετοχή στο Δίκτυο Παρατηρητών Νοσηρότητας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (Δίκτυο Sentinel) του ΕΟΔΥ και να την αποστείλουν με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην ηλεκτρονική διεύθυνση sentinel@eody.gov.gr.
Στο πλαίσιο της λειτουργίας του δικτύου, οι ιδιώτες ιατροί που συμμετέχουν, σημειώνουν από Δευτέρα έως Παρασκευή, σε ειδικό δελτίο δήλωσης τον αριθμό των περιστατικών που πληρούν τον ορισμό κρούσματος της γριπώδους συνδρομής και της γαστρεντερίτιδας ανά ηλικιακή ομάδα (0-4 ετών, 5-14 ετών, 15-64 ετών, άνω των 65 ετών). Επιπλέον, καταγράφουν τον αριθμό των επισκέψεων ανεξαρτήτως αιτίας προσέλευσης ανά ηλικιακή ομάδα (χρησιμεύει ως παρονομαστής για τον υπολογισμό της αναλογικής νοσηρότητας των συνδρόμων ενδιαφέροντος). Τα δεδομένα είναι αριθμητικά συγκεντρωτικά και δεν απαιτούνται προσωπικά δεδομένα ασθενών, συλλέγονται δε αποκλειστικά για σκοπούς επιδημιολογικής επιτήρησης και δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για κανέναν άλλο σκοπό. Τα δε προσωπικά στοιχεία των δηλούντων ιατρών είναι εμπιστευτικά και δεν γνωστοποιούνται σε τρίτους φορείς.
Η αποστολή των δεδομένων είναι εβδομαδιαία. Επί του παρόντος τα δελτία δήλωσης αποστέλλονται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον ΕΟΔΥ. Η διαδικασία συμπλήρωσης είναι ιδιαίτερα απλή και απαιτεί ελάχιστο χρόνο από την πλευρά των ιατρών-παρατηρητών του δικτύου. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη η ανάπτυξη ηλεκτρονικής διαδικτυακής εφαρμογής, μέσω της οποίας θα καταχωρείται η επιδημιολογική πληροφορία από τους ιατρούς του δικτύου, για ακόμη μεγαλύτερη διευκόλυνση της διαδικασίας.
Η επεξεργασία και ανάλυση της συλλεγόμενης πληροφορίας γίνεται σε εβδομαδιαία βάση από τον ΕΟΔΥ, ο οποίος παράγει εκθέσεις με τα αποτελέσματα της ανάλυσης. Παράλληλα, η επιδημιολογική πληροφορία αποστέλλεται στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων, που έχει τη συνολική εικόνα των επιτηρούμενων συνδρόμων για την ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης.
Πέραν του βασικού στόχου της επιδημιολογικής επιτήρησης, το σύστημα Sentinel αποσκοπεί γενικότερα στη δικτύωση (networking) των ιατρών ΠΦΥ, επιτρέποντας τη διατήρηση επαφής με συναδέλφους από όλη την Ελλάδα, και στην καλλιέργεια εν γένει κουλτούρας επικοινωνίας και διάχυσης της επιστημονικής γνώσης. Τελικός στόχος είναι η δημιουργία μίας «δεξαμενής» ιατρών ΠΦΥ που θα μπορούν να λειτουργούν ως παρατηρητές της νοσηρότητας στην κοινότητα και ως υπέρμαχοι και υποστηρικτές της στρατηγικής δημόσιας υγείας που χαράσσεται σε εθνικό επίπεδο (π.χ. εμβολιαστική στρατηγική), προάγοντας την εφαρμογή της στον πληθυσμό.
Οι συμμετέχοντες στο δίκτυο ιατροί λαμβάνουν επίσημη βεβαίωση συμμετοχής από τον ΕΟΔΥ, ενώ θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε ημερίδες και εκπαιδευτικές δραστηριότητες που οργανώνει ο Οργανισμός και να λαμβάνουν ενημερωτικό υλικό για θέματα που εμπίπτουν στη σφαίρα των ενδιαφερόντων τους, στο πλαίσιο της δραστηριοποίησής τους στην ΠΦΥ.
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 8899012