Πυρετός Chikungunya στην Ευρώπη – Οδηγίες για ταξιδιώτες – Σεπτέμβριος 2017

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και το Ευρωπαϊκό CDC (ECDC), επιδημία πυρετού Chikungunya βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ευρώπη.

Έως τις 14 Σεπτεμβρίου αναφέρθηκαν δύο συρροές κρουσμάτων αυτόχθονης μετάδοσης του ιού Chikungunya στις πόλεις Ρώμη (6 κρούσματα) και Άνζιο (8 κρούσματα), περιοχή Λάζιο της Ιταλίας, οι οποίες απέχουν 60 χλμ. μεταξύ τους.

Στις περιοχές αυτές υπάρχουν εγκατεστημένοι πληθυσμοί κουνουπιών Aedes albopictus, ενός από τους διαβιβαστές του ιού. Επιδημία από τον πυρετό Chikungunya με τοπική μετάδοση είχε αναφερθεί στην  Emilia-Romagna της Ιταλίας το 2007.

Επίσης, αυτόχθονα κρούσματα έχουν αναφερθεί στη Γαλλία το 2010, το 2014 και το 2017. Έως τις 13 Σεπτεμβρίου αναφέρθηκαν 7 επιβεβαιωμένα και 2 πιθανά κρούσματα στην περιφέρεια Var της Προβηγκίας, στη νοτιοανατολική Γαλλία.

Κρούσματα από τον πυρετό Chikungunya έχουν αναφερθεί σε περισσότερες από 60 χώρες στην Ασία, στην Αφρική, στην Αμερική και στην Ευρώπη. Ενδημεί κυρίως στην Αφρική, στην Ασία και στην Ινδική Χερσόνησο, ενώ μεγάλη επιδημία αναφέρθηκε το 2015 σε πολλές χώρες της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής και περιοχές της Καραϊβικής.

Ο ιός Chikungunya (που στα σουαχίλι σημαίνει “αυτός που βαδίζει σκυφτός” λόγω των έντονων αρθραλγιών που προκαλεί) είναι ένας αρμποϊός που μεταδίδεται μέσω δήγματος μολυσμένου κουνουπιού του γένους Aedes (aegypti και πιθανώς και άλλα όπως albopictus).

Η νόσος εκδηλώνεται 4-8 ημέρες (μπορεί να κυμανθεί από 2 έως 12 ημέρες) μετά  το δήγμα.

Συμπτώματα παρουσιάζονται σε 70-80% των ασθενών και περιλαμβάνουν πυρετό με αιφνίδια έναρξη, έντονες αρθραλγίες και μυαλγίες των άκρων (καρποί, αστράγαλοι και δάχτυλα), οιδήματα, κεφαλαλγία και ενίοτε δερματικό εξάνθημα. Η πορεία της νόσου είναι συνήθως καλοήθης  αν και σπανίως η νόσος λαμβάνει χρόνια μορφή με εμμένουσες, υποτροπιάζουσες μακροχρόνιες αρθραλγίες. Σοβαρές επιπλοκές είναι σπάνιες και αναφέρονται κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα.

Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει συμπτωματική θεραπεία που βασίζεται κυρίως στην χορήγηση αναλγητικών, μη στεροειδών αντιφλεγμονωδώ σκευασμάτων, αντιπυρετικών και υγρών. Επίσης, δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της νόσου.

Προληπτικά μέτρα για ταξιδιώτες

Οι ταξιδιώτες συνιστάται να είναι ενημερωμένοι ότι η νόσος μεταδίδεται μέσω δήγματος μολυσμένου κουνουπιού και να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία από τα έντομα, όπως:

• Να φοράνε φαρδιά, ελαφρά ρούχα με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια, ψηλές κάλτσες, και, επιπλέον, σε εξωτερικούς χώρους, κλειστά παπούτσια και καπέλο.
• Να χρησιμοποιούν στο ακάλυπτο δέρμα εντομοαπωθητικά σκευάσματα που περιέχουν δραστικές ουσίες εγκεκριμένες στην Ευρώπη, όπως DEET (N-diethyl-m-toluamide) κ.α.
• Να χρησιμοποιούν εντομοκτόνα σκευάσματα (σπρέι, φιδάκια, ταμπλέτες) στους χώρους που πρόκειται να καταλύσουν, ακολουθώντας πάντα τις οδηγίες χρήσης τους.
• Να χρησιμοποιούν κουνουπιέρα κατά τις ώρες του ύπνου.

Μετά την επιστροφή

• Οι ταξιδιώτες πρέπει να παρακολουθούν την υγεία τους για 2 εβδομάδες.
• Αν παρουσιάσουν συμπτώματα συμβατά με τη νόσο, πρέπει να αναζητήσουν άμεσα ιατρική βοήθεια και να αναφέρουν το ιστορικό του ταξιδιού τους.
• Οι ταξιδιώτες για τους οποίους υπάρχει υποψία ή επιβεβαίωση νόσου Chikungunya, θα πρέπει να λαμβάνουν τα ατομικά μέτρα κατά των δηγμάτων από κουνούπια κατά τη διάρκεια τουλάχιστον των πρώτων 14 ημερών της νόσου, ώστε να προληφθεί η μόλυνση άλλων κουνουπιών και η περαιτέρω διασπορά του ιού και να μειωθεί ο κίνδυνος τοπικής μετάδοσης.