ΚΕΕΛΠΝΟ
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Καλησπέρα σας από το Υπουργείο Υγείας. Ξεκινά η καθημερινή ενημέρωση από τον Υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων Νίκο Χαρδαλιά και τον εκπρόσωπο του Υπουργείου για το νέο κορονοϊό, Καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα.
Πριν δώσουμε το λόγο στον κ. Τσιόδρα, να σας υπενθυμίσουμε ότι αύριο, Κυριακή των Βαΐων 12 Απριλίου, δεν θα πραγματοποιηθεί η ενημέρωση και θα εκδοθεί γραπτή ανακοίνωση από το Υπουργείο Υγείας. Κύριε Καθηγητά, έχετε το λόγο.
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Καλησπέρα σας. Έως σήμερα, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 1.722.000 περιπτώσεις του νέου κορονοϊού, αλλά και περισσότεροι από 389.000 ανθρώπους, που ενώ μολύνθηκαν από τον ιό, ανέρρωσαν και έγιναν καλά.
Επίσης, σε παγκόσμιο επίπεδο καταγράφονται 104.775 θάνατοι. Σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο, έως και σήμερα 11 Απριλίου, έχουν καταγραφεί 727.000 περιπτώσεις και 68.168 θάνατοι.
Η Ισπανία έχει καταγράψει τις περισσότερες περιπτώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πάνω από 161.000 κρούσματα της νόσου και 16.353 θανάτους. Η Ιταλία περισσότερες από 147.000 περιπτώσεις της νόσου και περίπου 19.000 θανάτους. Το Ηνωμένο Βασίλειο κατέγραψε 917 θανάτους σε ένα 24ωρο και περίπου 10.000 θανάτους συνολικά.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έχουν πλέον περισσότερες από 503.000 περιπτώσεις της νόσου, με 27.314 να έχουν αναρρώσει και 18.761 καταγεγραμμένους θανάτους. Πάνω από 2.000 θανάτους σε μία ημέρα.
Μάλιστα, μαζικοί ενταφιασμοί πραγματοποιούνται σε κάποιες περιοχές που έχουν χτυπηθεί ισχυρά από την εξάπλωση του ιού. Η ζωή όμως κερδίζει και συνεχίζεται.
Οι θάνατοι είναι μια τραγική υπόμνηση τι μπορεί να πάθει ένα σύστημα υγείας αν δεν είναι σε επαγρύπνηση, αν δεν σταθεί σοβαρά απέναντι σε ένα φαινομενικά αθώο, αλλά ύπουλο και ταχέως εξαπλούμενο εχθρό, που υπερκερνά τις δυνατότητες των συστημάτων υγείας στον κόσμο σαν τσουνάμι.
Σήμερα ανακοινώνουμε 72 νέα κρούσματα του νέου ιού στη χώρα. Ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων είναι 2.081, το 56,8% αφορά άνδρες.
535 κρούσματα, ήτοι το 25,7%, θεωρούνται σχετιζόμενα με ταξίδι στο εξωτερικό και 796 ήτοι το 38,3% είναι σχετιζόμενα με ήδη γνωστό κρούσμα.
75 συμπολίτες μας νοσηλεύονται διασωληνωμένοι. Η διάμεση ηλικία τους είναι 67 ετών, 15 είναι γυναίκες και οι υπόλοιποι άνδρες. Το 77% έχει υποκείμενο νόσημα ή είναι ηλικιωμένοι 70 ετών και άνω.
15 ασθενείς έχουν ήδη εξέλθει από τις ΜΕΘ.
Τέλος, έχουμε 3 ακόμα καταγεγραμμένους θανάτους και 93 θανάτους συνολικά στη χώρα. Οι 26 ήταν γυναίκες και οι υπόλοιποι άνδρες. Η διάμεση ηλικία των θανόντων συμπολιτών μας ήταν τα 72 έτη και το 90% είχε κάποιο υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω.
Έχουν συνολικά ελεγχθεί 37.344 κλινικά δείγματα για την παρουσία του ιού με το μοριακό διαγνωστικό έλεγχο.
Σε συνέχεια του επιχειρησιακού σχεδίου του Υπουργείου Υγείας για τον περιορισμό της διασποράς της νόσου, κλιμάκιο του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας μετέβη σε νέα δομή αστέγων του Δήμου Αθηναίων. Σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου, ο ΕΟΔΥ εξέτασε όλους τους ωφελούμενους της δομής, καθώς και προσωπικό που απασχολείται εκεί. Όλα τα αποτελέσματα από τους προηγούμενους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν στη δομή είναι αρνητικά και αναμένουμε τα σημερινά.
Εχθές το βράδυ η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων ενέκρινε ειδικές οδηγίες αντιμετώπισης ασθενών με κακοήθειες συμπαγών οργάνων ή αιματολογικές κακοήθειες και τη νέα νόσο COVID-19, που συνέταξε ειδική ομάδα επιστημόνων με συντονιστή τον Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Από το εξωτερικό είχαμε κάποια ελπιδοφόρα μηνύματα, σχετικά με τη χρήση ενός ενδοφλέβιου φαρμάκου στο οποίο έχει πρόσβαση και η χώρα μας μέσω τριών τρόπων.
Ο πρώτος είναι κλινικές μελέτες, στις οποίες συμμετέχουν τέσσερα νοσοκομεία, μάλλον κλινική μελέτη η οποία διεξάγεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και συμμετέχουν τέσσερα νοσοκομεία.
Δωρεάν πρόγραμμα διευρυμένης πρόσβασης σε άλλα τέσσερα επιλεγμένα, από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, νοσοκομεία της χώρας.
Και μέσω της μελέτης Solidarity του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η οποία σύντομα θα αρχίσει σε άλλα τρία νοσοκομεία της χώρας.
Αυτό γίνεται για να επιταχύνουμε και να υπάρχει πρόσβαση σε αυτό το φάρμακο για τους ασθενείς και στην Ελλάδα.
Θέλουμε οι ασθενείς μας να μπορούν να ωφεληθούν και από τις νέες αναδυόμενες θεραπείες για τον ιό, ιδιαίτερα όταν αυτές συνοδεύονται από κάποια ελπιδοφόρα μηνύματα αποτελεσματικότητας.
Στόχος μας αυτή την κρίσιμη στιγμή παραμένει ο περιορισμός, όσο το δυνατόν περισσότερο, της διασποράς του ιού. Βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες σταδιακά τα μέτρα να λειτουργούν. Αυτή η ελπιδοφόρα πορεία δεν πρέπει να σταματήσει.
Θα ήθελα να πω ότι είναι νίκη όλων μας και συνεχίζει να είναι νίκη όλων μας, όσων κατέβαλαν και καταβάλλουν αυτή την τεράστια προσπάθεια για τη διατήρηση της φυσικής απόστασης, για την προσεκτική υγιεινή των χεριών, για τον όσο το δυνατόν περιορισμό των επαφών. Αυτά είναι τα σημαντικά μέτρα σε αυτή την προσπάθεια.
Από την άλλη μεριά, είναι σωστό να διατηρήσουμε σαν πολίτες τη σωματική μας και ψυχική μας ευεξία. Αλλά θα κρατάμε στη σκέψη μας, ότι αυτά τα σημαντικά μέτρα πρέπει να παραμείνουν σημαντικά στην καθημερινότητά μας η οποία έχει τόσο αλλάξει.
Η άσκηση στο σπίτι, μια καλή μελέτη, μια καλή μουσική, η συμμετοχή στα κοινά του σπιτιού, ήταν και παραμένει από τις πιο σημαντικές παρηγοριές αυτής της περιόδου.
Είδα με πολλή χαρά να προσφέρονται στον κόσμο δωρεάν παραστάσεις από τη Λυρική Σκηνή για τους μεγάλους. Θα ξαναδώ με τα παιδιά μου το αγαπημένο μου «βαλς με τα παραμύθια», που ανέβηκε online και είχα παρακολουθήσει πέρυσι μαζί τους στο θέατρο.
Άκουσα όμως σήμερα, πως σε κάποιες περιοχές πλημμύρισαν οι δρόμοι. Πρέπει να τονίσω, το μήνυμα «μένω σπίτι» δεν αλλάζει. Βέβαια, από την άλλη μεριά, είναι αδύνατον και σταδιακά όσο καλυτερεύει ο καιρός, να φοβόμαστε να περπατήσουμε για ένα μικρό χρονικό διάστημα, κατ’ εμένα έως 30 λεπτά μια φορά την ημέρα είναι ένας καλός χρόνος σε έναν ανοικτό χώρο.
Το περπάτημα είναι υγεία. Να ασκηθούμε λίγο περισσότερο από ότι στο σπίτι. Φυσικά και μπορούμε να περπατήσουμε τηρώντας τις αποστάσεις με την οικογένειά μας – ούτως ή άλλως μένουμε στο ίδιο σπίτι μαζί – όπως μας επιτρέπεται από τις οδηγίες της Πολιτείας.
Προσοχή όμως! Δε μπορούμε να σταματήσουμε να φοβόμαστε το συνωστισμό. Δεν θα βρίσκουμε έτσι την αφορμή να «ξεγελάσουμε» την Πολιτεία, να καταστρατηγήσουμε κάθε έννοια αποφυγής συγχρωτισμού και τήρησης των αποστάσεων.
Εμείς, οι πολίτες των μεγαλουπόλεων, πληρώνουμε κατά κάποιο τρόπο το τίμημα των περισσότερων ευκαιριών που απολαμβάνουμε στην πόλη. Και το να τηρήσουμε τις αποστάσεις γίνεται πιο δύσκολο. Θα πρέπει να είμαστε ακόμα πιο προσεκτικοί.
Δεν μπορούν οι παρέες να ανακατεύονται, δεν μπορεί να συνωστίζεται ο ένας πάνω στον άλλον. Αν δούμε πως κάπου υπάρχει πιο πολύς συνωστισμός, πρέπει να το αποφεύγουμε.
Σκεφτείτε πώς συμπεριφέρεστε μέσα στο σούπερ μάρκετ. Κρατήστε ασφαλείς αποστάσεις και όταν περπατάτε έξω. Αυτό θα δώσει σε όλους μας, και σε εσάς τους ίδιους, μια παραπάνω αίσθηση ασφάλειας.
Και βέβαια, αυτό που παραμένει το πιο σημαντικό από όλα σε αυτή την πορεία μέσα στην επιδημία, είναι να προστατεύονται οι ευπαθείς ομάδες που ήταν και το αρχικό μας κύριο μήνυμα. Αυτό που θέλουμε είναι οι ηλικιωμένοι και οι ευπαθείς να αποφύγουν την έκθεση όσο μπορούν περισσότερο και εμείς να μην επιτρέπουμε να εκτεθούν υιοθετώντας ανεύθυνες συμπεριφορές.
Αυτό που θέλουμε είναι να μην συνωστίζονται καθόλου. Να μην έχουν επαφές με άλλους, δυνητικά φορείς του ιού. Με τη δική μας βοήθεια να μην εκτεθούν καθόλου στον ιό.
Μιλάμε για έναν ιό που αλλάζει τις συνήθειες της καθημερινότητάς μας. Κορυφαίος συνάδελφος από το εξωτερικό, δήλωσε πως η χειραψία σαν πράξη θα πρέπει να καταργηθεί στο μέλλον. Και αυτό βέβαια, θα οδηγήσει ενδεχομένως σε μια μείωση και άλλων αναπνευστικών νόσων, όπως η γρίπη.
Ένας ιός που μας περιορίζει, μας κάνει να κρατούμε τις αποστάσεις. Αλλά δεν πρέπει να καταργεί την κατανόηση και τις δυσκολίες του διπλανού μας, είτε μέσα είτε έξω από το σπίτι μας.
Η έκκληση για ειρήνη στο σπίτι και στα σπιτικά όλου του κόσμου που απηύθυνε με δήλωσή του για την ενδοοικογενειακή βία στην εποχή του κορονοϊού, ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουντιέρες, μας θυμίζει κάτι πολύ σημαντικό.
Φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας είναι απαράδεκτα. Θα προτιμούσα χίλιες φορές να περπατήσω έξω και να καταπραΰνω έναν τυχόν ανεπίτρεπτο θυμό και ας πάρω πρόστιμο. Να μην κάνουμε περισσότερο κακό από καλό στους αγαπημένους μας, στους κοντινούς μας ανθρώπους, όπως ακούγεται όλο και περισσότερο από φωνές σε όλο τον κόσμο. Τέτοια φαινόμενα στην Ελλάδα του 2020 δεν έχουν χώρο. Μαζί μπορούμε και πρέπει να προλάβουμε τη βία παντού.
Επιτρέψτε μου να σχολιάσω και μία άλλη συνήθεια, χωρίς να γίνομαι, ελπίζω, επικριτικός. Μας αρέσει να εξαντλείται η αυστηρότητά μας στους άλλους, να καταγγέλλουμε τους γείτονές μας. Δεν είναι η ευκαιρία να τα βάλω με τον διπλανό μου, δεν είναι υγεία αυτό, είναι αρρώστια σοβαρότερη από τον ιό και ιδιαίτερα όταν αφορά κάποιες οικογένειες οι οποίες θέλουν να βγουν λίγο έξω, να περπατήσουν με τους κανόνες, τηρώντας τις αποστάσεις.
Όσο παραμένουμε σε μία καλή επιδημιολογική κατάσταση, από εμάς εξαρτάται, το έχουμε πει πολλές φορές, θα μπορούμε να σκεφτόμαστε για τη στρατηγική της επόμενης μέρας.
Έχουμε, ελπίζω, καταλάβει όλοι τι σημαίνει αυτός ο ιός. Παραμένουμε σε επαγρύπνηση. Αν προσέξουμε τις κρίσιμες αυτές στιγμές, τις επόμενες λίγες εβδομάδες – τώρα φαίνεται να έχουμε γλιτώσει από μία καταιγίδα ανυπολόγιστων συνεπειών για όλους μας – αλλά αν παραμείνουμε έτσι, μόνο τότε θα σκεφτόμαστε ένα μέλλον όπου μπορούμε να κάνουμε κάτι παραπάνω σε σχέση με τα μέτρα.
Το ευρωπαϊκό CDC μάς συμβουλεύει ότι δεν είναι η ώρα ακόμη.
Εμείς, όλοι μαζί, με την υπεύθυνη στάση μας, ακόμα και στον καθημερινό μικρό περίπατο στον ανοιχτό χώρο, θα ανοίξουμε σταδιακά το δρόμο για τη σταδιακή ελάφρυνση κάποιων μέτρων. Εξαρτάται από εμάς. Σας ευχαριστώ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε, κύριε Καθηγητά. Το λόγο έχει ο κύριος Χαρδαλιάς.
Ν. ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Καλησπέρα από την Πολιτική Προστασία. Όπως είναι αντιληπτό, είμαστε σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο σημείο και θέλω να ξεκαθαρίσω ότι πέρα από την επιδημιολογική εικόνα που έχουμε, τα πάντα παραμένουν οριακά.
Τα δεδομένα τα σταθμίζουμε πλέον σε 12ωρη βάση. Δεν έχουμε κανένα περιθώριο για να αφήσουμε επιδημιολογικές εξάρσεις σε χωροταξικά clusters να εξελιχθούν και ως εκ τούτου, αντιλαμβάνεστε ότι ο βαθμός επιφυλακής μας και εγρήγορσής μας είναι υψηλός.
Σε σχέση και αναφορικά με το θέμα στη Λάρισα, να σας πω ότι στο σύνολο των 333 τεστ που έγιναν, είχαμε 4 θετικά κρούσματα τα οποία μαζί με τα 21 κρούσματα και τους 29 ελέγχους που έχουν γίνει δίνουν τη συνολική εικόνα: 362 τεστ, 25 θετικά κρούσματα.
Θέλω να σας ξεκαθαρίσω και να ευχαριστήσω τη συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων των οικισμών που έχουν μπει στη Λάρισα σε καραντίνα, διότι τηρούνται αυτή τη στιγμή, και χθες το βράδυ, συντριπτικά οι όροι και οι κανόνες καραντίνας.
Επίσης, να σας ενημερώσω ότι μεταφέρθηκαν και απομονώθηκαν 16 από τους 25 που νοσούν, σε ένα κέντρο αποκατάστασης, όπου υπάρχει όπως σας είπα, περιμετρική και εσωτερική περιφρούρηση.
Ταυτόχρονα, συνεχίζονται με τα κλιμάκια του ΕΟΔΥ και του Υπουργείου Υγείας, με επικεφαλής τον Καθηγητή Χρήστο Χατζηχριστοδούλου, τον οποίο θέλω να ευχαριστήσω, τα τεστ τα οποία θα επεκταθούν και σε όμορους οικισμούς στην περιοχή του Τυρνάβου, των Φαρσάλων και των Σοφάδων. Έχουν οριστεί 6 διαμεσολαβητές από το Δήμο Λάρισας και τα 6 σημεία τροφοδοσίας.
Η δουλειά που γίνεται και από το Δήμο Λάρισας και από το Δήμαρχο και από τον Περιφερειάρχη, είναι συντονισμένη, είναι άμεση και τους ευχαριστώ πάρα πολύ για όλες αυτές τις τελευταίες ώρες, για την αμεσότητα της συνεργασίας μας, η οποία μας βοηθάει να παίρνουμε αποφάσεις με τα αντανακλαστικά που χρειάζεται για την περίσταση.
Επίσης, να σας πω ότι συνεχίζονται όλοι οι έλεγχοι στα αεροδρόμια και στους χώρους εισόδου της Πατρίδας μας. Σε 214 άτομα που ήρθαν χθες με τέσσερις πτήσεις, έγιναν σε όλους έλεγχοι και είχαμε ένα μόνο θετικό κρούσμα.
Αυτό σε σχέση με τα επιχειρησιακά δεδομένα. Ήδη αυτή τη στιγμή, μειώνεται ο αριθμός των συνανθρώπων μας που είναι σε καραντίνα.
Αυτή τη στιγμή, 5.500 περίπου άνθρωποι παραμένουν σε καραντίνα και καθημερινά ελέγχονται. Είναι πολύ σημαντικό σε αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι, να συμφωνήσουμε όλοι ότι πρέπει να περάσουμε από τη φάση της επιμονής, στη φάση της υπομονής.
Δεν έχουμε κανένα περιθώριο να κάνουμε βήμα από το βασικό μας δόγμα, από τη λογική που λέει, πως ό,τι έχουμε χτίσει μέχρι τώρα, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να το αφήσουμε να γκρεμιστεί.
Είναι ώρα που πρέπει να δείξουμε ακόμα μεγαλύτερη υπομονή, συνέπεια στο σκοπό. Το γεγονός ότι υπάρχουν κάποια επιδημιολογικά δεδομένα, δεν συνιστά αυτοδίκαια ότι όλα πάνε καλά και δεν θα πρέπει να ανησυχούμε.
Είναι πολύ σημαντικό να δούμε τι συμβαίνει στις γύρω χώρες, τι συμβαίνει σε όλο τον κόσμο και τον προβληματισμό που έχουν οι διεθνείς οργανισμοί που αφορούν στα ζητήματα υγείας.
Σε συνέχεια της ενημέρωσης, θέλω να σας ενημερώσω, ότι ακριβώς επειδή θέλουμε να διευκολύνουμε στο μέτρο του δυνατού την καθημερινότητα του κάθε συμπολίτη μας, προχωράμε στην αύξηση του αριθμού των λαϊκών αγορών.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι Δήμοι καθόρισαν τους νέους χώρους υπαίθριων αγορών εντός των ορίων τους, οι οποίοι θα λειτουργούν παράλληλα κατά την ίδια μέρα και τις ίδιες ώρες με τις λαϊκές αγορές που ήδη είναι γνωστές, έτσι ώστε να αποφεύγεται το φαινόμενο συγχρωτισμού που είχαμε μέχρι τώρα.
Οπότε, οι λαϊκές αγορές στην Αττική από 111 έχουν διπλασιαστεί και πλέον, για όσο διαρκούν τα μέτρα θα είναι 222, ώστε να διευκολύνονται οι πολίτες και να αποφεύγεται ο συνωστισμός. Ο διπλασιασμός αυτός θα ισχύει από τη Δευτέρα.
Την ίδια στιγμή όμως, θα πρέπει να σας πω ότι οι έλεγχοι που γίνονται στις λαϊκές αγορές είναι ενδελεχείς και να σας ενημερώσω ότι λόγω μη τήρησης των προβλεπόμενων κανόνων Δημόσιας Υγείας αναστέλλονται για 10 ημέρες τέσσερις λαϊκές.
Η λειτουργία της λαϊκής αγοράς επί της οδού Μικράς Ασίας στο Δήμο Νεάπολης-Συκεών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η λαϊκή αγορά της Δημοτικής Κοινότητας Παραλίας Διστόμου του Δήμου Διστόμου – Αράχοβας – Αντίκυρας, η λαϊκή αγορά στο Χατζηκυριάκειο στην Καλλίπολη επί της οδού Μαρίας Χατζηκυριάκου και η λαϊκή αγορά επί της οδού Δαβάκη στην αγορά του Χαϊδαρίου.
Επίσης, θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα συγχρωτισμού και μετά από πρόταση του οικείου Δήμου, αποφασίστηκε να περιοριστεί η κίνηση των πολιτών στην περιπατητική ζώνη που είναι εφαπτόμενη στην οδό Αντώνη Τρίτση στην περιοχή Νέας Πολιτείας Ευόσμου του Δήμου Κορδελιού – Ευόσμου για τις εξής ημέρες: από Δευτέρα έως Παρασκευή από τις 2 το μεσημέρι μέχρι τις 8 το πρωί της επόμενης και το Σαββατοκύριακο καθ’ όλο το εικοσιτετράωρο.
Η απόφαση αυτή, λοιπόν, που αφορά στην περιοχή της Νέας Πολιτείας Ευόσμου του Δήμου Κορδελιού και την περιπατητική ζώνη που είναι εφαπτόμενη στην οδό Αντώνη Τρίτση, για 14 ημέρες θα εφαρμοστούν τα συγκεκριμένα μέτρα.
Αγαπητοί συμπολίτες, κυρίες και κύριοι,
Είναι αντιληπτό ότι υπάρχει τεράστια ψυχολογική πίεση στον καθένα από εμάς, αντιμετωπίζοντας όλη αυτή την κατάσταση. Αλλά είναι, όπως είπα και πριν, τώρα η ώρα που πρέπει να δείξουμε την υπομονή που χρειάζεται.
Είναι αυτή η φάση που πρέπει να κάνουμε το καλύτερο δυνατό, να παραμείνουμε στο σπίτι. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση, όπως είπε και ο κύριος Καθηγητής, όπως λένε όλοι οι επιστήμονές μας, να σπάσουμε το κεντρικό μήνυμα που αφορά στις επόμενες εβδομάδες.
Μέχρι τις 27 Απριλίου, είναι πολύ σημαντικό όλοι να παραμείνουμε πιστοί στο δόγμα, στο στοίχημα, στην προσπάθεια που κάνουμε μέχρι τώρα. Και πρέπει να συνεχίσουμε στην ίδια κατεύθυνση μέχρι να πετύχουμε το στόχο μας.
Γιατί η καλή αρχή που έχουμε κάνει αξίζει ένα εξίσου καλό επίλογο. Νομίζω ότι μας αξίζει να μνημονεύεται η χώρα μας, η Πατρίδα μας, η Ελλάδα μας, ως παράδειγμα προς μίμηση. Νομίζω αξίζει η προσπάθεια που έχουμε κάνει να μνημονεύει πάλι τους Έλληνες, ως ένα μοναδικό παράδειγμα μαχητών, αλλά και νικητών.
Μας αξίζει να πετύχουμε το στόχο που από κοινού έχουμε θέσει. Μας αξίζει να βγούμε νικητές. Με ένα τρόπο θα γίνει αυτό: παραμένοντας στο σπίτι και μόνο στο σπίτι. Σας ευχαριστώ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε κύριε Υπουργέ. Να περάσουμε σε ερωτήσεις. Η κυρία Αλειφεροπούλου από τον τηλεοπτικό σταθμό MEGA.
Ι. ΑΛΕΙΦΕΡΟΠΟΥΛΟΥ: Με αφορμή τον καλό καιρό, είδαμε σήμερα εικόνες πολιτών να συνωστίζονται στις λαϊκές αγορές αλλά και κατά μήκος της «αθηναϊκής Ριβιέρας». Εάν παρόμοια φαινόμενα παρατηρηθούν και σε ιερούς ναούς τη Μεγάλη Εβδομάδα, σε πόσο χρονικό διάστημα θα επηρεαστεί η καμπύλη της πανδημίας; Θα λάβετε αυστηρότερα μέτρα για να προλάβετε τα χειρότερα ή θα ενεργήσετε αργότερα, ανάλογα με την πορεία της καμπύλης;
Ν. ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Η οποιαδήποτε προσπάθεια να ξεφύγουμε από αυτά που έχουμε αποφασίσει και αυτά που έχουμε ορίσει, προφανώς θα δημιουργήσει θέμα. Και δεν αφορά μόνο την καμπύλη, νομίζω θα μας τα πει αυτά και ο κύριος Καθηγητής, αλλά αφορά ότι αυξάνονται οι πιθανότητες μετάδοσης της νόσου και του ιού, σε μια περίοδο που δείχνει να έχουμε κάνει σημαντικά βήματα.
Άρα, το να μπορέσουμε με 1-2 άτομα, με την οικογένειά μας, να περπατήσουμε για μισή ώρα είναι θεμιτό. Το να παίρνουμε τα αυτοκίνητά μας και να μεταφερόμαστε σε άλλες περιοχές για να μπορέσουμε να κάνουμε τη σωματική μας άσκηση, είναι αθέμιτο.
Και επίσης, είναι πολύ σημαντικό ότι δεν τίθεται κανένα θέμα την περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδος να έχουμε τέτοια φαινόμενα. Νομίζω ότι όσοι πραγματικά πιστεύουμε, θα πρέπει να εμπιστευτούμε και την Ιερά Σύνοδο και την Εκκλησία μας, αλλά και τους νόμους της Πατρίδας μας.
Είναι πολύ σημαντικό να ασκήσουμε την πίστη μας, με το μοναδικό τρόπο που ξέρουμε, στο σπίτι μας. Είναι ένα διαφορετικό Πάσχα, είναι μια ιδιαίτερη κατάσταση, αλλά νομίζω ότι αυτό που προέχει είναι να μπορέσουμε να προασπίσουμε, να διαφυλάξουμε την ανθρώπινη ζωή.
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Να σχολιάσω όσον αφορά το επιδημιολογικό που ρώτησε η δημοσιογράφος. Γνωρίζουμε καλά ότι τα μέτρα και οποιοδήποτε μέτρο έχει παρθεί, αξιολογείται περίπου 15 μέρες μετά, γιατί υπάρχει μια επίπτωση που αφορά στις σοβαρές περιπτώσεις της νόσου και στους θανάτους, οι οποίοι μπορούν να καθυστερήσουν και τρεις εβδομάδες.
Υπάρχει αυτή η καθυστέρηση, λοιπόν, στην εμφάνιση των σοβαρών κρουσμάτων. Και αυτό μάλιστα χρησιμοποιείται και σαν κριτήριο για την επάνοδο από τα μέτρα, από επιστήμονες συναδέλφους σε χώρες οι οποίες σταδιακά θα αρχίσουν κάποια μικρή άρση των μέτρων, με πάρα πολλή προσοχή.
Και λένε ότι θα αξιολογήσουμε την εφαρμογή αυτών των μικρών μέτρων που τα παίρνουμε πίσω κατά κάποιο τρόπο, 15 μέρες μετά και θα δούμε τι κάνει το σύστημα υγείας μας. Θα δούμε αν βλέπουμε ξανά επάνοδο των σοβαρών περιστατικών, των ΜΕΘ, των θανάτων, αν αυξάνονται.
Αυτή τη στιγμή βλέπουμε με πάρα πολύ χαρά, πρέπει να το πω αυτό γιατί χαίρομαι και δεν πρέπει να το κρύψω, ότι μειώνεται η καμπύλη της ΜΕΘ κάθε μέρα, το βλέπετε και εσείς.
Αργεί. Γιατί αργεί; Γιατί μένουν καιρό στις ΜΕΘ. Γιατί κάποιοι από αυτούς πεθαίνουν. Και οι θάνατοι είναι ιεροί, αλλά είναι οι απώλειές μας σε αυτή τη μάχη με τον ιό. Είναι η τραγωδία αυτού του ιού, την οποία τη ζουν στον υπερμέγιστο βαθμό άλλες χώρες και νομίζω το καταλάβατε αυτό στο εισαγωγικό μου σημείωμα.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι ναι, αν τώρα δεν συμπεριφερθούμε σωστά, αν τώρα καταργήσουμε τα μέτρα, αν τώρα πούμε τέλειωσε και βγούμε και πανηγυρίσουμε, σε 15 μέρες θα δούμε τις συνέπειες αυτών των πραγμάτων.
Για αυτό χρειάζεται προσοχή, για αυτό είπαμε ότι είναι ένας δρόμος με στροφές που βάζεις τα φρένα, αφήνεις την ταχύτητα για λίγο και τρέχεις, στη στροφή ξανακόβεις. Θέλει, λοιπόν, προσοχή. Ένας δρόμος ο οποίος είναι μαραθώνιος.
Και θέλουμε τη συνεργασία όλων σε αυτό και με επιστημονικό τρόπο θα βγούμε από αυτό τον δρόμο με τις στροφές και θα περάσουμε στη λεωφόρο της καθημερινότητας.
Θέλει προσοχή. Δεν πρέπει να δούμε φαινόμενα αυξημένου συγχρωτισμού. Βεβαίως και πρέπει να περπατήσουμε, το δικαιούμαστε κιόλας να περπατήσουμε, στον εαυτό μας, την υγεία μας. Αλλά θα περπατήσουμε με τα μέτρα, με την απόσταση, με τους δικούς μας ανθρώπους, δεν θα μπλέξουμε με άλλες παρέες.
Είπα ένα παράδειγμα: θα σκεφτόμαστε ότι είμαστε σε έναν κλειστό χώρο. Δεν είμαστε σε κλειστό χώρο, αλλά θα το σκεφτόμαστε έτσι. Δυστυχώς, αυτός ο ιός μας περιορίζει λιγάκι, μας κάνει να σκεφτόμαστε λίγο αμυντικά αυτή τη στιγμή. Δεν είναι ακόμα η ώρα για αντεπίθεση.
Α. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ: Κύριε Καθηγητά, πριν λίγες μέρες, η Κύπρος ανακοίνωσε ότι έπειτα από επικοινωνία με τις αρμόδιες αρχές στην Ιαπωνία, θα συμπεριληφθεί ανάμεσα στις 20 χώρες που θα λάβουν την ουσία φαβιπιραβίρη για τους ασθενείς με COVID-19. Γνωρίζουμε αν και η Ελλάδα πρόκειται να συμπεριληφθεί στην κλινική μελέτη που πραγματοποιεί η Ιαπωνία με τη φαβιπιραβίρη;
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Πριν περίπου 4 εβδομάδες, είχαμε μιλήσει σαν επιστημονική Επιτροπή για όλες τις πιθανές θεραπευτικές χρήσεις νέων φαρμάκων όπως και αυτό, που ήταν τότε ένα από τα δύο που ακούγονταν πιο έντονα. Είχε υπέρ του αυτό το φάρμακο λιγότερα εργαστηριακά δεδομένα για την αποτελεσματικότητά του και μια μικρή μελέτη η οποία έδειχνε μία κλινική αποτελεσματικότητα.
Ζήτησα τότε από τον Πρόεδρο του ΕΟΦ, από τον κ. Φιλίππου, να κοιτάξει τη δυνατότητα προμήθειας της χώρας μας και συμμετοχή σε μία παρηγορητική χρήση του φαρμάκου. Και ξέρω ότι έχει κάνει επικοινωνία με την εταιρεία και δεν μας έχουν απαντήσει ακόμα.
Παρόλα αυτά, αν μου επιτρέπετε ένα σχόλιο σχετικά με αυτό το φάρμακο. Αν με ρωτάτε σαν επιστήμονα και σαν γιατρό, αυτή τη στιγμή από τα νεότερα φάρμακα που κυκλοφορούν για τον ιό, αυτό που έχει περισσότερες ενδείξεις ότι δουλεύει και δουλεύει καλά, είναι το φάρμακο το οποίο σας ανέφερα και για το οποίο δημοσιεύθηκε προχθές στην επιστημονική επιθεώρηση New England Journal of Medicine των ΗΠΑ, που είναι ένα από τα έγκυρα ιατρικά περιοδικά στον κόσμο. Και έδειξε μία αποτελεσματικότητα της τάξεως του 68%, η οποία περιλάμβανε και σοβαρά περιστατικά.
Παρόλα αυτά, είναι νωρίς ακόμα. Το αίτημά μας προς την εταιρία υπάρχει, θα δούμε πώς θα απαντηθεί. Εμείς έχουμε εξασφαλίσει τη συμμετοχή μας, μαζί με τα άλλα θεραπευτικά σχήματα και στο νεότερο φάρμακο που ανακοινώθηκε από τις αμερικανικές αρχές σαν ελπιδοφόρο και παραμένουμε σε επαγρύπνηση για το τι θα γίνει στην επιστημονική κοινότητα.
Είναι σημαντικό, νομίζω, ότι όλη η επιστημονική κοινότητα είναι ενωμένη σε αυτή την προσπάθεια και θα έχουμε γρήγορα αποτελέσματα από κλινικές μελέτες που τρέχουν σε όλο τον κόσμο. Και το ότι είμαστε και εμείς μέρος αυτής της επιστημονικής προσπάθειας, είναι για εμάς πάρα πολύ σημαντικό.
Ν. ΣΠΑΓΑΔΩΡΟΥ: Κύριε Κοντοζαμάνη, πριν από δύο ημέρες αναφέρθηκε ότι κάποιες ασθένειες του πληθυσμού στο διάστημα της πανδημίας έχουν κάνει «pause», με αποτέλεσμα ασθενείς να μην επισκέπτονται τα νοσοκομεία.
Ωστόσο, γιατροί από μεγάλα νοσοκομεία τονίζουν με ανησυχία ότι έχει πάψει το 70% των δραστηριοτήτων τους, καθώς οι χρονίως πάσχοντες με το φόβο της COVID-19, δεν επισκέπτονται τα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Υπάρχουν σκέψεις για μετατροπή κάποιων νοσοκομείων αποκλειστικά σε μονάδες COVID την επόμενη ημέρα και των κέντρων υγείας σε ΤΕΠ; Εξετάζεται στο δεύτερο κύμα της πανδημίας επίταξη των ιδιωτικών κλινικών;
Β. ΚΟΝΤΟΖΑΜΑΝΗΣ: Σε ό,τι αφορά το σχέδιό μας για τη διαχείριση της πανδημίας, αυτό είναι σε εξέλιξη. Υπάρχουν συγκεκριμένα νοσοκομεία αποκλειστικά για τον κορονοϊό, όπως το Νοσοκομείο «Σωτηρία» στην Αθήνα, υπάρχουν τα Νοσοκομεία αναφοράς, υπάρχουν Κέντρα Υγείας αποκλειστικά για COVID.
Όλες οι δομές του Εθνικού Συστήματος Υγείας έχουν δεσμεύσει κλίνες για τη διαχείριση περιστατικών του κορονοϊού. Όλο το σύστημα υγείας είναι σε ετοιμότητα.
Πρέπει να πούμε ότι μέχρι στιγμής έχουμε καταφέρει με όλα αυτά τα μέτρα που έχουμε πάρει, όχι μόνο να περιορίσουμε τη μετάδοση του ιού, αλλά να μην έχει δοκιμαστεί το σύστημα υγείας και αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι κάθε μέρα κερδίζουμε χρόνο.
Και επιτρέψτε μου εδώ να πω, ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να τηρήσουμε τα μέτρα και να μην γκρεμίσουμε ό,τι έχουμε χτίσει μέχρι σήμερα. Το σύστημα υγείας προετοιμάστηκε και για το χειρότερο σενάριο. Έχουμε σχεδιάσει αυτά τα σενάρια και εφόσον χρειαστεί θα τα υλοποιήσουμε.
Σε αυτή την περίπτωση, ναι, θα υπάρξει και επίταξη των ιδιωτικών δομών και επίταξη όλου του προσωπικού, του ιατρικού και λοιπού προσωπικού, που θα έχει ανάγκη η χώρα.
Βλέπουμε σε άλλα Κράτη ότι νοσεί το 30-40% των εργαζομένων στα νοσοκομεία λόγω του κορονοϊού. Δεν έχουμε, ευτυχώς, φτάσει σε αυτό το σημείο και αυτό μας δίνει ακόμα περισσότερο χρόνο να προετοιμαστούμε καλύτερα. Και δεν πρέπει να φτάσουμε και είμαστε σίγουροι ότι θα τα καταφέρουμε εφόσον τηρήσουμε τα μέτρα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Δεν είναι μόνο για τη μετάδοση του ιού. Είναι για να μπορέσει να αντέξει και το σύστημα υγείας να σταθεί όρθια η χώρα.
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Να πω και εγώ δυο λόγια παίρνοντας αφορμή από αυτά που δήλωσε η δημοσιογράφος για τα χρόνια νοσήματα και το αν υπάρχει «pause», δηλαδή οι άνθρωποι δεν επισκέπτονται τους γιατρούς για χρόνια νοσήματα επειδή φοβούνται.
Είναι σημαντικό θέμα και μίλησα λίγο για αυτό εχθές. Δηλαδή για κάποιες επικίνδυνες καταστάσεις, όπως σημάδια που υποδηλώνουν εγκεφαλικό, φυσικά και πρέπει να πάνε στο νοσοκομείο και εκεί με τα κατάλληλα μέτρα θα εξεταστείς και θα πάρουν την ενδεχομένως σωτήρια θεραπεία.
Υπάρχει η ανησυχία ότι κάποιοι άνθρωποι που έχουν κακοήθειες δεν αντιμετωπίζονται σωστά. Για αυτό υπάρχουν και ειδικές οδηγίες από την επιστημονική ομάδα, οι οποίες θα εφαρμοστούν σε όλα τα νοσοκομεία και υιοθετήθηκαν από την Επιτροπή μας, ώστε να μη σταματήσουν κάποιες θεραπείες απαραίτητες και ό,τι γίνεται να γίνεται σε συνεννόηση με τους γιατρούς.
Υπάρχουν τα δεδομένα που σας είπα για το έμφραγμα του μυοκαρδίου και φαίνεται ότι είναι χαμηλότεροι οι αριθμοί από αυτούς που περιμέναμε, για λόγους που δεν κατανοούμε πλήρως. Μερικοί λένε ότι δεν καπνίζουν τόσο οι άνθρωποι, γιατί φοβούνται ότι οι καπνιστές θα είναι περισσότερο ευπαθείς στον ιό ή δεν μετακινούνται όσο μετακινούνταν και το ότι δεν συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία της φοβερής κυκλοφορίας και της έντασης, ακόμα και με την οδήγηση ή στο εργασιακό περιβάλλον, μειώνει το στρες και μειώνονται τα εμφράγματα.
Δεν ξέρουμε μετά τι θα γίνει, έτσι; Ή για τους διαβητικούς, ας πούμε, γίνεται πολύς λόγος ότι πρέπει να εφαρμοστούν και προγράμματα τηλεπαρακολούθησης στη ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη, σε συνεργασία με το γιατρό και να γίνεται η επαφή με το σύστημα υγείας όταν είναι αυτό απαραίτητο.
Δεν υπάρχει «pause» και δεν πρέπει να υπάρχει «pause». Πρέπει να συνεχίζεται η παρακολούθηση των ασθενών. Τα προβλήματα υγείας συνεχίζονται. Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις επιστημονικές εξελίξεις και εμείς σαν επιστημονική κοινότητα και είμαστε εδώ σαν γιατροί να τους βοηθήσουμε όλους. Φυσικά και δεν πρέπει να υπάρξει αστοχία εκ μέρους μας, θα ήταν τραγικό λάθος.
Β. ΚΟΝΤΟΖΑΜΑΝΗΣ: Θα ήθελα να ξεκαθαριστεί κάτι και μετά από όσα είπε ο Καθηγητής. Το σύστημα υγείας λειτουργεί για όλους τους πολίτες, είτε έχουν νοσήσει από κορονοϊό, είτε όχι. Εφόσον υπάρχει ανάγκη, βεβαίως και ο καθένας θα προσέλθει στις δομές του συστήματος υγείας, είτε σε πρωτοβάθμιο επίπεδο, είτε σε δευτεροβάθμιο.
Εφημερεύουν κανονικά τα νοσοκομεία της χώρας, όλοι οι γιατροί τόσο στον ιδιωτικό τομέα που είναι συμβεβλημένοι με το Εθνικό Σύστημα Υγείας, οι άλλοι επαγγελματίες υγείας, οι δομές της ΠΦΥ και τα νοσοκομεία μας, βεβαίως και αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε περιστατικό κριθεί ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Α. ΣΒΩΛΟΥ: Σύμφωνα με την κοινή υπουργική απόφαση εξαιρούνται από την αναστολή των διαδικασιών ενώπιον δικαστηρίων, εκείνες οι δίκες που κινδυνεύει να συμπληρωθεί το ανώτατο όριο προσωρινής κράτησης. Αυτή η διαδικασία δεν αποτελεί κίνδυνο για όσους μετά θα έρθουν σε επαφή με όλα αυτά τα άτομα; Συγκρατούμενους, σωφρονιστικούς υπαλλήλους, αστυνομικούς κατά τη μεταφορά, συγγενείς.
Ν. ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Έχουν δοθεί οι απαραίτητες οδηγίες και νομίζω ότι όλα τα μέτρα προφύλαξης θα τηρηθούν στο ακέραιο.
Α. ΠΑΠΑΔΟΜΑΡΚΑΚΗ: Κύριε Καθηγητά, είχατε ανακοινώσει στην προσπάθεια χορήγησης ορού αντισωμάτων, από τους ασθενείς που έχουν πια αναρρώσει σε ασθενείς που η ζωή τους βρίσκεται σε κρίσιμη φάση στις εντατικές. Πώς εξελίσσεται αυτή η προσπάθεια; Έχουμε μέχρι στιγμής αποτελέσματα;
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Είναι στα ίδια πλαίσια με αυτό που σας ανέφερα για τις νεότερες φαρμακευτικές θεραπείες. Χθες το βράδυ, ειδική εξωτερική Επιτροπή από συναδέλφους αιματολόγους, πάλι υπό το συντονισμό του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών, μας ανακοίνωσε το πρωτόκολλο.
Θέλω να τονίσω πάλι εδώ, ότι αυτά τα πρωτόκολλα πρέπει να εφαρμόζονται με πολλή προσοχή και με επιστημονικούς κανόνες, γιατί τα αποτελέσματά τους δεν είναι σίγουρα, ούτε εξασφαλισμένα. Υπάρχει θετική εμπειρία στο παρελθόν από χρήση παρόμοιων θεραπειών στον Η1Ν1, όταν είχε εμφανιστεί σαν πανδημία και σε ιούς «ξαδερφάκια» του νέου ιού, όπως ο SARS και ο MERS.
Χρειάζεσαι μία λίστα εθελοντών οι οποίοι έχουν περάσει τη νόσο, δεν έχουν κανένα σύμπτωμα, για 14 μέρες είναι αρνητικοί για την παρουσία του ιού, από τους οποίους με κάποιο τρόπο ξεκαθαρίζεις τα αντισώματα αυτά, τα οποία μπορούν να δοθούν μετά σε ένα ασθενή ο οποίος είναι σε κάποιο στάδιο της νόσου. Αυτή τη στιγμή δίνεται σε σοβαρά στάδια της νόσου στο εξωτερικό, ενδεχομένως να είναι πιο ωφέλιμο σε ελαφρότερα στάδια της νόσου. Πάντως πρέπει να γίνει με τους κανόνες της Επιστήμης.
Έχουμε το τελικό πρωτόκολλο, παραδόθηκε χθες το βράδυ. Θα επανέλθουμε επ’ αυτού με περισσότερες λεπτομέρειες. Αλλά ο κόσμος δεν πρέπει να το δει σαν την ιδανική λύση ή τη σίγουρη θεραπεία. Θα εφαρμοστούν και εδώ οι κανόνες της Επιστήμης και θα προχωρήσουμε πάντα με προσοχή και σύνεση.
Υπάρχουν κάποια προβλήματα ακόμα και σε αυτό που φαίνεται σίγουρο ότι θα λειτουργήσει σαν θεραπεία. Αλλά τα αντισώματα κάποιου άλλου ανθρώπου τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στην πορεία και να είναι κάτι αναπάντεχο που δεν το περιμένεις, για αυτό πρέπει να γίνεται στο προσεκτικό περιβάλλον μίας επιστημονικής έρευνας.
Μ. ΤΣΙΛΙΜΙΓΚΑΚΗ: Στην Κίνα παρατηρείται νέα αύξηση των κρουσμάτων, λίγες μέρες μετά τη χαλάρωση των μέτρων. Δεδομένου ότι κάποια στιγμή μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου θα υπάρξει κάποιου είδους σταδιακή χαλάρωση των μέτρων και στην Ελλάδα, σχεδιάζετε κάποια στρατηγική περιορισμού των κρουσμάτων ή άλλα μέτρα προφύλαξης; Υπάρχει η σκέψη για προφυλακτική θεραπεία και εκτός νοσοκομείων;
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Ναι, τρία τα ερωτήματα. Το πρώτο είναι ότι η Κίνα βλέπει αύξηση στα κρούσματα μετά από χαλάρωση στα μέτρα. Θεωρώ, χωρίς να έχω όλη την πληροφορία διαθέσιμη, ότι αυτό συμβαίνει και γιατί υπάρχουν εισαγωγές κρουσμάτων από περιοχές στις οποίες κυκλοφορεί ο ιός και ξέρουμε ότι σε πολλές περιοχές της Ασίας κυκλοφορεί ακόμα ο ιός.
Άρα, αυτό πρέπει να είναι ενδεχόμενη αιτία για την αύξηση των κρουσμάτων εκεί, αλλά φυσικά η αντιμετώπιση, την ξέρουμε και την εφαρμόζουμε και στη χώρα μας και η Κίνα βέβαια την ξέρει πολύ καλά και άλλες χώρες την εφαρμόζουν, είναι αυτό που κάνουμε και σε συνεργασία με την Πολιτική Προστασία σαν Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας. Να ιχνηλατούμε τους ανθρώπους αυτούς, τα κρούσματα αυτά, τις επαφές τους. Να περιορίσουμε τη νόσο όσο το δυνατόν περισσότερο μπορούμε στην αρχή της.
Και αυτή είναι η πιο σημαντική στρατηγική και για όταν κάποια χώρα «σηκώσει» τα μέτρα, όπως αναφέρει η δημοσιογράφος. Άρα, είναι πολύ σημαντική η στρατηγική της ιχνηλάτησης των επαφών, του περιορισμού της νόσου στην αρχική της μορφή και εισαγωγή σε μια χώρα, ώστε να περιοριστεί, κατ’ αρχήν, επέκταση ή εξάπλωσή της.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Να σας υπενθυμίσουμε ότι η επόμενη ενημέρωση από το Υπουργείο Υγείας, θα πραγματοποιηθεί τη Μεγάλη Δευτέρα 13 Απριλίου. Σας ευχαριστούμε πολύ.