ΚΕΕΛΠΝΟ

Ιογενείς Αιμορραγικοί Πυρετοί

Γενικές Πληροφορίες

Οι ιογενείς αιμορραγικοί πυρετοί αφορούν σε κλινικά σύνδρομα τα οποία συνήθως περιλαμβάνουν εκδηλώσεις πυρετού και αιμορραγίας.

Τα αίτια τους είναι ιοί που ανήκουν σε 4 διαφορετικές οικογένειες:

Τα κοινά χαρακτηριστικά των ιών αυτών περιλαμβάνουν τα παρακάτω στοιχεία:

Εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, οι ασθένειες που προκαλούν αυτοί οι ιοί δεν έχουν ειδική φαρμακευτική θεραπεία, παρά μόνο υποστηρικτική αγωγή.

Αρεναϊοί

Πίνακας : Αρενα-Ιοί που προκαλούν νόσο στον άνθρωπο.

Ιός Νόσος Έτος Ανακάλυψης
Λεμφοκυτταρικής Χοριομηνιγγίτιδας (LCMV) Λεμφοκυτταρική Χοριομηνιγγίτιδα 1933
Junin Αιμορραγικός πυρετός της Αργεντινής 1958
Machupo Αιμορραγικός πυρετός της Βολιβίας 1963
Lassa Πυρετός Λάσσα 1969
Guanarito Αιμορραγικός πυρετός της Βενεζουέλας 1989
Sabia Αιμορραγικός πυρετός της Βραζιλίας 1993
Chapare Αιμορραγικός πυρετός Chapare (επαρχία στη κεντρική Βολιβία) 2004
Lujo Αιμορραγικός πυρετός Lujo 2008

Ο πυρετός Lassa βρίσκεται κυρίως στην Δυτική Αφρική, ενώ ο Junin και ιοί της ίδιας οικογένειας είναι γνωστοί στην Λατινική Αμερική και ιδιαίτερα στην Αργεντινή (Junin), στην Βολιβία (Machupo), στην Βενεζουέλα (Guanarito) και στην Βραζιλία (Sabia).

Στη φύση οι λοιμώξεις αυτές συνδέονται συνήθως με έκθεση σε μολυσμένα τρωκτικά μέσω επαφής με τις εκκρίσεις τους, εισπνοής μολυσμένης σκόνης ή κατανάλωσης μολυσμένης τροφής. Υπάρχουν επίσης αναφορές για την μετάδοση αυτών των αιμορραγικών πυρετών από άνθρωπο σε άνθρωπο κατά την διάρκεια συμβίωσης ή παροχής νοσηλείας. Στις περιπτώσεις αυτές ενοχοποιείται κυρίως επαφή με μολυσματικές εκκρίσεις ασθενών και λιγότερο η αερογενής μετάδοση.

Bunya-ιοί

Η οικογένεια των Bunya-ιών είναι πολυάριθμη (>300 διαφορετικοί ιοί), και περιλαμβάνει μέλη με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χώρα μας όπως οι ιοί Hanta και ο Αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας –Κονγκό (CCHF). Οι ιοί αυτοί ενδημούν στη περιοχή της Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης και σποραδικά περιστατικά αιμορραγικών πυρετών διαγιγνώσκονται στη Β. Ελλάδα τόσο εξ αιτίας του ιού Hantaan, όσο και του CCHF.

Στην οικογένεια αυτή ανήκει και ο ιός του πυρετού της κοιλάδας Rift (Rift Valley Fever), ο οποίος ανήκει στο γένος των φλεβο-ιών. Απαντάται κυρίως στην Ανατολική και Νότιο Αφρική και τη Μαδαγασκάρη, όπου προκαλεί ζωονόσο στα οικόσιτα ζώα (όπως βοοειδή, αιγοπρόβατα και καμήλες) και μεταδίδεται στον άνθρωπο με το τσίμπημα κουνουπιών (κυρίως του γένους Aedes), με επαφή με αίμα ή σωματικά υγρά ζώων-φορέων.

Δεν έχει επιβεβαιωθεί μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά μεγάλες επιδημίες του Πυρετού Rift Valley έχουν περιγραφεί στην Ανατολική Αφρική.

Νηματοϊοί ή Φιλοϊοί

Οι οικογένεια αυτή περιλαμβάνει μόνο δύο μέλη τους ιούς Ebola και Marburg, οι οποίοι απαντώνται κυρίως στην υπο-Σαχάριο Αφρική. Πρόκειται κατά βάση για ζωονόσους, αν και το είδος του ζώου που αποτελεί την φυσική δεξαμενή των ιών αυτών δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί, αν και τελευταία δεδομένα υποδηλώνουν την κυκλοφορία τους σε πληθυσμούς νυχτερίδων στην Αφρική.

Τουλάχιστον πέντε διαφορετικά είδη του ιού Ebola έχουν απομονωθεί, εκ των οποίων τα τέσσερα προκαλούν πολύ σοβαρή νόσο στον άνθρωπο. Οι επιδημίες της νόσου στην Αφρική συνήθως μεγεθύνονται από την δευτερογενή μετάδοση μέσα στα νοσοκομεία, την χρήση βελόνων πολλαπλές φορές χωρίς αποστείρωση και την έλλειψη κατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) για το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.

Οι ιοί Ebola και Marburg μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο κυρίως μετά από επαφή με αίμα ή εκκρίσεις ασθενών.

Η πιθανότητα μετάδοσης της νόσου από άνθρωπο σε άνθρωπο μεγαλώνει στα τελευταία στάδια της νόσου, πιθανόν λόγω της αυξημένης ιαιμίας.

Λόγω της σοβαρότητας της προκαλούμενης νόσου με θνητότητα που φθάνει και το 80-90% σε καταγεγραμμένες επιδημίες Ebola στην Αφρική και της ανυπαρξίας θεραπείας, οι ιοί αυτοί συμπεριλαμβάνονται διεθνώς στις λίστες των βιολογικών παραγόντων υψηλού κινδύνου για ηθελημένη απελευθέρωση.

Φλαβοϊοί

Πρόκειται για αρμπο-ιούς, δηλαδή ιοί οι οποίοι μεταδίδονται μέσω αρθροπόδων μολύνοντας περιστασιακά και τον άνθρωπο. Χιλιάδες ανθρώπινα κρούσματα παγκοσμίως οφείλονται σε ιούς της οικογένειας αυτής, που περιλαμβάνουν τους παρακάτω ιούς:

Ορισμός

Ορισμοί κρούσματος

Ορισμοί κρούσματος για υποχρεωτική δήλωση νοσημάτων

Επιδημιολογική Επιτήρηση

Πυρετός Ebola / Marburg

Κλινική περιγραφή

Η νόσος έχει συνήθως οξεία έναρξη με πυρετό, διάρροια (ενδεχομένως αιμορραγική) και εμέτους. Η κεφαλαλγία, η ναυτία και ο κοιλιακός πόνος είναι συνήθη συμπτώματα. Μπορεί να ακολουθήσουν αιμορραγικές εκδηλώσεις. Σε ορισμένους ασθενείς εμφανίζεται επίσης κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα στον κορμό.

Εργαστηριακά κριτήρια για τη διάγνωση

  • Απομόνωση του ιού.
  • Θετική βιοψία δέρματος (ανοσοϊστοχημική εξέταση).
  • Ανίχνευση νουκλεϊνικού οξέος του ιού Ebola/Marburg.
  • Θετικός ορολογικός έλεγχος (συνήθως εμφανίζεται αργά στην πορεία της νόσου).

Κατάταξη του κρούσματος

Πιθανό

Κρούσμα που συμφωνεί με την κλινική περιγραφή και έχει επιδημιολογική σύνδεση.

Επιβεβαιωμένο

Κρούσμα που συμφωνεί με την κλινική περιγραφή και έχει επιβεβαιωθεί εργαστηριακά.

Πυρετός Lassa

Κλινική περιγραφή

Νόσος με προοδευτική έναρξη, που εκδηλώνεται με κακουχία, πυρετό, κεφαλαλγία, κυνάγχη, βήχα, ναυτία, εμέτους, διάρροια, μυαλγίες και θωρακικό άλγος. Μπορεί να ακολουθήσουν αιμορραγικές εκδηλώσεις.

Εργαστηριακά κριτήρια για τη διάγνωση

  • Απομόνωση του ιού
  • Θετική βιοψία δέρματος (ανοσοϊστοχημική εξέταση)
  • Ανίχνευση νουκλεϊνικού οξέος του ιού Lassa
  •  Θετικός ορολογικός έλεγχος (συνήθως εμφανίζεται αργά στην πορεία της νόσου).

Κατάταξη του κρούσματος

Πιθανό

Κρούσμα που συμφωνεί με την κλινική περιγραφή και έχει επιδημιολογική σύνδεση.

Επιβεβαιωμένο

Κρούσμα που συμφωνεί με την κλινική περιγραφή και έχει επιβεβαιωθεί εργαστηριακά.

Αιμορραγικός πυρετός του Κονγκό / της Κριμαίας

Κλινική περιγραφή

Νόσος με προοδευτική έναρξη, που εκδηλώνεται με υψηλό πυρετό, ρίγη, μυαλγίες, ναυτία, ανορεξία, εμέτους, κεφαλαλγία, οσφυαλγία. Μπορεί να ακολουθήσουν αιμορραγικές εκδηλώσεις.

Εργαστηριακά κριτήρια για τη διάγνωση

  • Απομόνωση του ιού.
  •  Ανίχνευση νουκλεϊνικού οξέος του ιού (CCHF)
  •  Θετικός ορολογικός έλεγχος (συνήθως εμφανίζεται αργά στην πορεία της νόσου).

Κατάταξη του κρούσματος

Πιθανό

Κρούσμα με συμβατή κλινική εικόνα, το οποίο έχει επιδημιολογική σύνδεση.

Επιβεβαιωμένο

Κρούσμα με συμβατή κλινική εικόνα, το οποίο έχει επιβεβαιωθεί εργαστηριακά.

Δελτίο Δήλωσης