ΚΕΕΛΠΝΟ

Ενημερωτικό Υλικό για Ιατρούς Τουριστικών Καταλυμάτων | Covid-19

Ενημερωτικό υλικό για ιατρούς τουριστικών καταλυμάτων  

Λοίμωξη αναπνευστικού COVID-19 από το νέο κορωνοϊό SARSCoV-2

Οδηγίες προς ιατρούς για διαχείριση ύποπτου κρούσματος COVID-19 σε τουριστικό κατάλυμα

 

Ο ιός SARS-CoV-2 ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας. Αποτελεί ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού και η λοίμωξη αναπνευστικού που προκαλεί ονομάστηκε COVID-19. Ο ιός SARS-CoV-2 εξαπλώθηκε παγκόσμια προκαλώντας πανδημία.

Ο ιός SARS-CoV-2 μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων που αποβάλλονται μέσω βήχα ή πταρμού, ή με άμεση ή έμμεση επαφή με εκκρίσεις του αναπνευστικού συστήματος (δηλαδή μέσω μολυσμένων χεριών όταν αυτά έρχονται σε επαφή με το στόμα, τη μύτη ή τα μάτια ή με επιμολυσμένες επιφάνειες). Ο μέσος χρόνος επώασης της νόσου, είναι 5-6 ημέρες, (εύρος 2 -14 ημέρες). Ένα περιστατικό θεωρείται περισσότερο μεταδοτικό όταν εμφανίζει συμπτώματα, αλλά δυνητικά θα μπορούσε να μεταδίδει τη λοίμωξη και 1-4 ημέρες πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων. Η κύρια μετάδοση συμβαίνει κατά την συμπτωματική φάση. Το περιστατικό θεωρείται ότι δεν είναι πλέον μεταδοτικό ένα 24ωρο μετά την αποδρομή των συμπτωμάτων.

Η κλινική εικόνα της νόσου περιλαμβάνει πυρετό, συμπτώματα από το αναπνευστικό όπως βήχα, δύσπνοια, φαρυγγαλγία, καταβολή, ρίγη, μυαλγία, κεφαλαλγία, αοσμία και αγευσία. Τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια και περίπου το 80% των ασθενών αναρρώνουν χωρίς ανάγκη ειδικής θεραπείας. Σπάνια, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Άτομα με υποκείμενα νοσήματα (καρδιοπάθεια, χρόνιο αναπνευστικό νόσημα, κακοήθειες, σακχαρώδης διαβήτης, ανοσοκαταστολή) και άτομα άνω των 65 ετών έχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης και εμφάνισης επιπλοκών που χρήζουν νοσηλεία σε νοσοκομείο (https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2020/05/fek-1856-2020.pdf). Κατά συνέπεια για αυτές τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού κρίνεται ιδιαίτερα αναγκαία η συστηματική εφαρμογή όλων των μέτρων για την πρόληψη της μετάδοσης και διασποράς του νέου κορωνοϊού  (π.χ. αποφυγή όλων των μη απαραίτητων ταξιδιών, εφαρμογή της υγιεινής των χεριών και αποφυγή επαφής των χεριών με το πρόσωπο (μάτια, μύτη, στόμα), αποφυγή επισκέψεων σε νοσηλευόμενους ασθενείς, αποφυγή επισκέψεων σε χώρους υπηρεσιών υγείας κλπ).

Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με μοριακό εργαστηριακό έλεγχο (PCR). Τα κλινικά δείγματα λαμβάνονται από ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις  του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (δείγματα ρινοφαρυγγικού και στοματοφαρυγγικού επιχρίσματος).

Στην παρούσα φάση η Ελλάδα με βάση την επιδημιολογική εκτίμηση θεωρείται ως ασφαλής τουριστικός προορισμός σε σχέση με άλλες χώρες. Όμως, τα τουριστικά καταλύματα ενδέχεται να αποτελέσουν εστίες διασποράς του ιού και επομένως αναζωπύρωσης της επιδημίας. Σκοπός των παρακάτω οδηγιών είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των ιατρών που συνεργάζονται με τα τουριστικά καταλύματα σχετικά με τη λοίμωξη COVID-19, τα μέτρα πρόληψης διασποράς του ιού καθώς και τις απαραίτητες ενέργειες σε περίπτωση εμφάνισης περιστατικού ύποπτου για λοίμωξη COVID-19.

 

Γενικά προληπτικά μέτρα κατά της διασποράς του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 στα τουριστικά καταλύματα

 

Συστηνόμενος Εξοπλισμός Ατομικής Προστασίας για τη διαχείριση περιστατικών COVID-19 περιλαμβάνει [Παράρτημα 2,3]:

(βλ. Covid 19: Εξοπλισμός Ατομικής Προστασίας (ΕΑΠ) & Σειρά Εφαρμογής του Ατομικού Εξοπλισμού Προστασίας Covid-19)

 

Οδηγίες για χρήση μάσκας ή ασπίδας προσώπου σε ξενοδοχείο

Η χρήση της μάσκας συνιστάται:

Οι οδηγίες εφαρμογής απλής χειρουργικής μάσκας περιγράφονται στο Παράρτημα 4.

 

Διαχείριση ύποπτου κρούσματος COVID-19

Εάν ένας επισκέπτης ή υπάλληλος του ξενοδοχείου παρουσιάσει συμπτώματα συμβατά με την λοίμωξη COVID-19, εφαρμόζονται τα παρακάτω:

  1. Καλείται ο ιατρός με τον οποίο συνεργάζεται το τουριστικό κατάλυμα για αξιολόγηση του περιστατικού. Επί αδυναμίας προσέλευσης ιατρού στο τουριστικό κατάλυμα, ο ασθενής μπορεί να μεταβεί ή να μεταφερθεί με όχημα (με την ενδεικνυόμενη χρήση ΜΑΠ) εάν η κλινική του κατάσταση το επιτρέπει προς τοπική Μονάδα Υγείας, αφού πρώτα ειδοποιηθεί τηλεφωνικά η Μονάδα αυτή.
  2. Αν ο ασθενής έχει επείγουσα ανάγκη νοσηλείας, παρουσιάζει σοβαρή κλινική εικόνα, διακομίζεται προς την οικεία μονάδα υγείας, ως ύποπτο κρούσμα COVID-19. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης περιστατικού COVID-19 από τις υγειονομικές υποδομές της περιοχής πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για μεταφορά του ασθενή (ΕΚΑΒ, πλωτό ασθενοφόρο, αεροδιακομιδή) στην πλησιέστερη μονάδα υγείας η οποία μπορεί να το διαχειριστεί.
  3. Αν ο ασθενής εμφανίζει ήπια κλινική εικόνα, σύμφωνα με την κλινική εκτίμηση λαμβάνεται από τον ασθενή δείγμα για εργαστηριακή επιβεβαίωση COVID-19.
  4. Εφόσον το περιστατικό επιβεβαιωθεί ως COVID-19, ακολουθείται η “Οδηγία για τη Διαχείριση Επιβεβαιωμένων Κρουσμάτων και Μεταφοράς αυτών σε Χώρους Φιλοξενίας” του Υπουργείου Υγείας.
  5. Ο ασθενής με ήπια κλινική εικόνα παραμένει στο δωμάτιό του, μέχρι τη γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων του εργαστηριακού ελέγχου.
  6. Κατά την ως άνω αναμονή, αποφεύγεται η είσοδος προσωπικού στο δωμάτιο του ασθενούς, αν δεν υπάρχει σημαντικός λόγος. Αν παρουσιαστεί ανάγκη, ένα μέλος προσωπικού του καταλύματος συνιστάται να ασχολείται κατά αποκλειστικότητα με το πιθανό κρούσμα.
  7. Ο ιατρός και το προσωπικό του ξενοδοχείου που θα εισέλθει στο δωμάτιο του ύποπτου ή αργότερα επιβεβαιωμένου κρούσματος πρέπει να χρησιμοποιήσει ΜΑΠ. Ο ιατρός χρησιμοποιεί ΜΑΠ υψηλής προστασίας (μάσκα υψηλής προστασίας, γυαλιά ή προσωπίδα, αδιάβροχες μιας χρήσης ρόμπες) εάν κατά την κρίση του, υπάρχει πιθανότητα έκθεσης σε μολυσματικό αερόλυμα (πχ διαχείριση ασθενούς που βήχει ανεξέλεγκτα και αδυνατεί να χρησιμοποιήσει μάσκα). Το προσωπικό καθαρισμού, που θα ασχοληθεί με το καθαρισμό δωματίου ασθενή με COVID-19, πρέπει να φέρει μάσκα, γάντια ποδιά προστασίας, καθώς και γυαλιά προστασίας ή προσωπίδα, αν υπάρχει κίνδυνος εκτόξευσης βιολογικών υγρών ή χημικών καθαριστικών.
  8. Αν υπάρχει συνοδός του ασθενούς, που επιθυμεί να μείνει κοντά του για να τον φροντίζει (π.χ. σύζυγος), πρέπει να χορηγηθεί στο συνοδό απλή χειρουργική μάσκα και να του συστηθεί να πλένει τα χέρια του, κάθε φορά που έρχεται σε επαφή με εκκρίσεις του ασθενή (π.χ. σάλιο) και οπωσδήποτε πριν ο συνοδός αγγίξει το πρόσωπό του ή φάει ή πιει.
  9. Πρέπει πάντα να καταγράφονται τα στοιχεία επαφής συγγενικού προσώπου του ασθενή σε περίπτωση που χρειαστεί συναίνεση για ιατρικές επεμβάσεις, αν ο ασθενής δεν μπορεί να επικοινωνήσει.
  10. Ο χρησιμοποιημένος προστατευτικός εξοπλισμός (απλή χειρουργική μάσκα μίας χρήσεως, γάντια) πρέπει να απορρίπτεται σε κάδο και σε καμία περίπτωση να μην ξαναχρησιμοποιείται.
  11. Μετά την απόρριψη του προστατευτικού εξοπλισμού πρέπει τα χέρια να πλένονται καλά με νερό και σαπούνι. Τονίζεται ότι η χρήση γαντιών δεν υποκαθιστά το πλύσιμο των χεριών, το οποίο και αποτελεί σημαντικότατο μέσο πρόληψης.
  12. Καθαρισμός και απολύμανση του δωματίου και άλλων κοινόχρηστων χώρων σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ: https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2020/05/covid19-apolimansi-14-05-20.pdf.

 

Οδηγίες για λήψη δείγματος για την εργαστηριακή διερεύνηση για SARS-CoV-2

Ο ειδικός στειλεός και το σωληνάριο με το υλικό συντήρησης και μεταφοράς κλινικών δειγμάτων του αναπνευστικού για τον έλεγχο του SARS-CoV-2 είναι τα ίδια με αυτά που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο για ιούς γρίπης. Όλα τα δείγματα που συλλέγονται για την εργαστηριακή διερεύνηση κρουσμάτων υπόπτων για λοίμωξη από το νέο κορωνοϊό, πρέπει να αντιμετωπίζονται ως δυνητικά μολυσματικά και κατά συνέπεια οι επαγγελματίες υγείας που εμπλέκονται στη συλλογή, συσκευασία, αποθήκευση και μεταφορά τους πρέπει να εφαρμόζουν τα ενδεδειγμένα μέτρα ελέγχου και πρόληψης διασποράς, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος έκθεσης στο παθογόνο. Οι επαγγελματίες υγείας που συλλέγουν δείγματα για εργαστηριακό έλεγχο από ύποπτα κρούσματα θα εφαρμόζουν τον κατάλληλο εξοπλισμό ατομικής προστασίας (π.χ. γάντια, απλή χειρουργική μάσκα ή μάσκα FFP2, προστατευτικά γυαλιά ή προσωπίδα, ρόμπα με μακριά μανίκια) (βλέπε επικαιροποιούμενες οδηγίες ΕΟΔΥ, https://eody.gov.gr/neos-koronaios-covid-19) [Παράρτημα 5].

 

Πώς  ορίζεται η στενή επαφή (υψηλός κίνδυνος έκθεσης) με κρούσμα COVID-19 σε ξενοδοχείο;

  1. Άτομο που είχε άμεση σωματική επαφή με ασθενή με COVID-19 (π.χ. χειραψία)
  2. Άτομο με απροφύλακτη επαφή με μολυσματικές εκκρίσεις ασθενή με COVID-19
  3. Άτομο που είχε επαφή «πρόσωπο με πρόσωπο» με ασθενή με COVID-19 σε απόσταση < 1,5 μέτρο και για ≥ 15 λεπτά
  4. Άτομο που παρέμεινε σε κλειστό χώρο με ασθενή με COVID-19 σε απόσταση < 1,5 μέτρο και για ≥ 15 λεπτά
  5. Άτομο στην ίδια ομάδα ταξιδιωτών
  6. Επαγγελματίας υγείας ή άλλο άτομο που παρέχει φροντίδα στο ύποπτο κρούσμα χωρίς λήψη ή επί αστοχίας των ενδεδειγμένων μέτρων ατομικής προστασίας.

 

Διαχείριση στενών επαφών κρούσματος COVID-19

Αν ένας επισκέπτης ή υπάλληλος του ξενοδοχείου αξιολογηθεί ως στενή επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19 συστήνονται τα εξής:

Τονίζουμε ότι οι οδηγίες μπορεί να τροποποιούνται σύμφωνα με την εξέλιξη της επιδημίας και με βάσει τις αποφάσεις/εγκυκλίους των αρμόδιων Υπουργείων.

 

Παράρτημα 1

Ποιος είναι ο σωστός τρόπος πλυσίματος των χεριών;
Ποιος είναι ο σωστός τρόπος πλυσίματος των χεριών;

 

Ποιος είναι ο σωστός τρόπος εφαρμογής του αλκοολούχου αντισηπτικού;
Ποιος είναι ο σωστός τρόπος εφαρμογής του αλκοολούχου αντισηπτικού;

 

Παράρτημα 2

COVID-19 – Εξοπλισμός Ατομικής Προστασίας (ΕΑΠ)
COVID-19 – Εξοπλισμός Ατομικής Προστασίας (ΕΑΠ)

Σημείωση: Η παραπάνω εικόνα με τον ΕΑΠ προέρχεται από αντίστοιχη εικόνα του CDC (πηγή: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/downloads/COVID-19_PPE_illustrations-p.pdf)

 

Παράρτημα 3

Σειρά εφαρμογής (ένδυσης) του ατομικού εξοπλισμού προστασίας
Σειρά εφαρμογής (ένδυσης) του ατομικού εξοπλισμού προστασίας

 

Σειρά αφαίρεσης του ατομικού εξοπλισμού προστασίας - Α' τρόπος
Σειρά αφαίρεσης του ατομικού εξοπλισμού προστασίας – Α’ τρόπος

 

Σειρά αφαίρεσης του ατομικού εξοπλισμού προστασίας - Β' τρόπος
Σειρά αφαίρεσης του ατομικού εξοπλισμού προστασίας – Β’ τρόπος

 

Χρήσιμες διευκρινήσεις

Πριν την εφαρμογή του Ατομικού Εξοπλισμού Προστασίας η αφαίρεση όλων των προσωπικών αντικειμένων (ρολόι, δαχτυλίδια, κοσμήματα, κινητό κλπ) είναι επιβεβλημένη.

Η χρήση σκούφου ως εξοπλισμού ατομικής προστασίας για τον COVID-19 είναι προαιρετική εκτός αν παράλληλα γίνονται παρεμβάσεις που η χρήση του απαιτείται (π.χ. τοποθέτηση Κεντρικού Φλεβικού Καθετήρα). Συνήθως χρησιμοποιείται από άτομα με έντονο όγκο ή/και μεγάλο μήκος μαλλιών. Τα μαλλιά θα πρέπει να είναι πολύ καλά στερεωμένα πάνω στο κεφάλι πριν τη χρήση του σκούφου. Ο σκούφος φοριέται μετά τη μάσκα και την οφθαλμική προστασία και αφαιρείται πριν την αφαίρεση των γυαλιών, με κίνηση προς τα πίσω και ακολουθεί υγιεινή χεριών.

Η αφαίρεση του Ατομικού Εξοπλισμού Προστασίας θα πρέπει να γίνεται σε ασφαλές μέρος και σε απόσταση >2μ από τον ασθενή (ή στον προθάλαμο, αν υπάρχει). Σε κάθε περίπτωση η μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας αφαιρείται εκτός θαλάμου νοσηλείας του ασθενή. Όλος ο Ατομικός Εξοπλισμός Προστασίας απορρίπτεται στα μολυσματικά απορρίμματα. Αν τα γυαλιά πρόκειται να ξαναχρησιμοποιηθούν πρέπει να απορριφθούν σε ειδικό δοχείο και να ακολουθηθούν οι οδηγίες του κατασκευαστή για τον καθαρισμό, απολύμανση ή/και αποστείρωσή τους .

Οι κινήσεις κατά την αφαίρεση του Ατομικού Εξοπλισμού Προστασίας δεν θα πρέπει να είναι βιαστικές και θορυβώδεις κινήσεις. Προσοχή στις επιμολύνσεις.

Υπενθυμίζεται ότι: η χρήση επιπλέον Ατομικού Εξοπλισμού Προστασίας χωρίς να συστήνεται από τους αρμόδιους φορείς, αυξάνει τις πιθανότητες μόλυνσης κατά την αφαίρεσή του.

Μικρές διαφοροποιήσεις στον τρόπο αφαίρεσης του Ατομικού Εξοπλισμού Προστασίας μπορεί να υπάρχουν, αρκεί ο μολυσμένος εξοπλισμός να ΜΗΝ ΑΓΓΙΖΕΤΑΙ με γυμνό χέρι, να ακολουθεί μετά την αφαίρεση κάθε είδους προστασίας υγιεινή των χεριών, να αφαιρείται η μάσκα τελευταία και να μην αγγίζονται οι βλεννογόνοι οφθαλμών, ρινός και στοματικής κοιλότητας με χέρια που δεν έχει άμεσα προηγηθεί υγιεινή των χεριών.

Τα παπούτσια εργασίας θα πρέπει να είναι πλαστικά, χωρίς τρύπες στην άνω επιφάνεια.

 

Παράρτημα 4

Οδηγίες εφαρμογής απλής χειρουργικής μάσκας

Με αφορμή πρόσφατες αναρτήσεις στο διαδίκτυο αναφορικά με τη χρήση της απλής χειρουργικής μάσκας με δύο τρόπους ο ΕΟΔΥ τονίζει ότι:

  1. Ο σωστός τρόπος εφαρμογής της απλής χειρουργικής μάσκας είναι ΕΝΑΣ
  2. Η απλή χειρουργική μάσκα αποτελεί ένα φυσικό φραγμό σε υγρά και μεγάλα σταγονίδια του αναπνευστικού. Εφόσον χρησιμοποιείται σωστά προστατεύει από τη μετάδοση αναπνευστικών νοσημάτων που μεταδίδονται με σταγονίδια
  3. Η απλή χειρουργική μάσκα πρέπει να εφαρμόζεται:
    • σε κάθε περίπτωση λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος
    • σε κάθε περίπτωση φροντίδας ασθενούς με λοίμωξη αναπνευστικού συστήματος
    • σε κάθε περίπτωση επίσκεψης σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας στη διάρκεια πανδημίας ή στην κορύφωση της εποχικής γρίπης

 

Οδηγίες εφαρμογής

Οδηγίες εφαρμογής απλής χειρουργικής μάσκας
Οδηγίες εφαρμογής απλής χειρουργικής μάσκας

 

Περιγραφή των στρωμάτων της απλής χειρουργικής μάσκας

 Το εξωτερικό στρώμα της μάσκας είναι χρωματιστό και απωθεί τα υγρά έτσι ώστε στην περίπτωση εκτίναξης αίματος ή άλλων βιολογικών υγρών αυτά να μην εισέλθουν στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα. Αν αυτή η πλευρά τοποθετηθεί προς τα μέσα οι υδρατμοί που παράγονται από την εκπνοή παραμένουν επάνω της και δημιουργούν αίσθημα πνιγμονής. Το εσωτερικό στρώμα είναι άσπρο και σκοπό έχει να απορροφά τους υδρατμούς της εκπνοής. Το φιλτράρισμα των μικροοργανισμών γίνεται από το μεσαίο στρώμα το οποίο δεν είναι ορατό.

Περιγραφή των στρωμάτων της απλής χειρουργικής μάσκας
Περιγραφή των στρωμάτων της απλής χειρουργικής μάσκας

 

Παράρτημα 5

Ρινοφαρυγγικό επίχρισμα / στοματοφαρυγγικό επίχρισμα

 

Λήψη ρινοφαρυγγικού επιχρίσματος

Λήψη ρινοφαρυγγικού επιχρίσματος
Λήψη ρινοφαρυγγικού επιχρίσματος

 

 

Εισαγωγή δείγματος στο υλικό μεταφοράς
Εισαγωγή δείγματος στο υλικό μεταφοράς

 

Λήψη στοματοφαρυγγικού επιχρίσματος

 

Πηγές Ενημέρωσης

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

Πολυμέσα