ΚΕΕΛΠΝΟ

Κρούσματα πνευμονίας από νέο στέλεχος κοροναϊού στην πόλη Wuhan, Κίνα Οδηγίες για Χώρους Παροχής Υπηρεσιών Υγείας 23 Ιανουαρίου 2020

Εισαγωγή

Στα τέλη Δεκεμβρίου 2019 εμφανίστηκε επιδημία πνευμονίας στην πόλη Wuhan (πρωτεύουσα της επαρχίας Hubei της Κίνας), η οποία οφείλεται σε νέο στέλεχος κοροναϊού [2019-novel coronavirus (2019-nCoV)]. Τα περισσότερα κρούσματα στην πόλη Wuhan είχαν επιδημιολογική συσχέτιση με μία ψαραγορά της πόλης, όπου εκτός από θαλασσινά πωλούνται κοτόπουλα, τρωκτικά και άλλα άγρια ζώα. Κρούσματα έχουν εμφανιστεί και στο Πεκίνο, τη Σαγκάη και άλλες πόλεις της Κίνας. Έως τις 23 Ιανουαρίου 2020 οι Κινεζικές υγειονομικές αρχές έχουν καταγράψει 671 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα του νέου κοροναϊού (14 σε επαγγελματίες υγείας), συμπεριλαμβανομένων 17 θανάτων σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα. Επίσης, έχουν αναφερθεί εισαγόμενα κρούσματα σε Ταϋλάνδη, Νότια Κορέα, Ιαπωνία, Ηνωμένες Πολιτείες και Βραζιλία. Τα νεώτερα επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν περιορισμένη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η λοίμωξη εκδηλώνεται με πυρετό, βήχα και αναπνευστική δυσχέρεια, ενώ οι ακτινογραφίες θώρακα δείχνουν διηθήσεις και στους δύο πνεύμονες. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας δεν συστήνονται  περιορισμοί στα ταξίδια προς και από την Κίνα. Από τις 25 Ιανουαρίου έως τις 5 Φεβρουαρίου 2020 αναμένεται μεγάλος αριθμός ταξιδιών στην Κίνα λόγω του εορτασμού του Κινεζικού Νέου Έτους, που είναι η πιο σημαντική παραδοσιακή αργία στη χώρα αυτή.

   

Διαχείριση ύποπτου κρούσματος με πνευμονία από το νέο κοροναϊό 

Σε περίπτωση εμφάνισης περιστατικού ιογενούς πνευμονίας με ιστορικό πρόσφατου ταξιδιού στην πόλη Wuhan της Κίνας, και με δεδομένη της απουσία επιστημονικών δεδομένων για τη δυναμική μετάδοσης και διασποράς του συγκεκριμένου στελέχους, συστήνονται τα παρακάτω:  

• χορήγηση απλής χειρουργικής μάσκας στον ασθενή
• εξέταση και νοσηλεία του ασθενή σε ξεχωριστό θάλαμο
• εφαρμογή βασικών προφυλάξεων, προφυλάξεων επαφής και προφυλάξεων σταγονιδίων από το προσωπικό που εμπλέκεται στη διαχείριση του ασθενή
• άμεση ενημέρωση της Επιτροπής Νοσοκομειακών Λοιμώξεων
• άμεση δήλωση του περιστατικού στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας

 Διαλογή – έγκαιρη αναγνώριση και απομόνωση του ύποπτου κρούσματος

Η διαλογή έχει ως στόχο την έγκαιρη ανίχνευση κρουσμάτων που εμπίπτουν στον ορισμό, την αξιολόγηση της βαρύτητας της λοίμωξης και τον περιορισμό της διασποράς του ιού σε άλλους ασθενείς, επισκέπτες, και το προσωπικό υπηρεσιών υγείας.

Ο χώρος της διαλογής πρέπει να βρίσκεται πριν την είσοδο στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών και να διαθέτει κατάλληλη ενημερωτική αφίσα για την ενημέρωση των προσερχομένων. Στο σημείο αυτό, εκπαιδευμένο προσωπικό υποβάλλει ερωτήσεις σύμφωνα με τον τρέχοντα ορισμό κρούσματος. Στη συνέχεια και αφού χορηγηθεί απλή χειρουργική μάσκα στους ασθενείς που πληρούν τα κριτήρια ύποπτου κρούσματος, αυτοί μεταφέρονται σε ξεχωριστό χώρο αναμονής και εξέτασης, με διαθέσιμη υποδομή και υλικά για την εφαρμογή υγιεινής των χεριών και αναπνευστικής υγιεινής.

 

Μέτρα πρόληψης και ελέγχου διασποράς της λοίμωξης από τον ιό 2019-nCov

Βασικές προφυλάξεις

Οι βασικές προφυλάξεις περιλαμβάνουν την υγιεινή των χεριών και την αναπνευστική υγιεινή, τη χρήση εξοπλισμού ατομικής προστασίας ανάλογα με τον εκτιμώμενο κίνδυνο, την ορθή διαχείριση αιχμηρών αντικειμένων, την αποκομιδή μολυσματικών υλικών, την καθαριότητα και την απολύμανση επιφανειών καθώς και την αποστείρωση του ιατρικού εξοπλισμού και του ιματισμού που χρησιμοποιείται στον ασθενή.

Η εφαρμογή των ακόλουθων μέτρων αναπνευστικής υγιεινής κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική:

• χορήγηση απλής χειρουργικής μάσκας στον ασθενή.
• κάλυψη μύτης και στόματος κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος με χαρτομάντιλο.
• εφαρμογή υγιεινής χεριών μετά την επαφή με αναπνευστικές εκκρίσεις.

Σημειώνεται ότι η ορθή και συστηματική χρήση του κατάλληλου εξοπλισμού ατομικής προστασίας και η εφαρμογή της υγιεινής των χεριών είναι κρίσιμης σημασίας για τη μείωση της διασποράς των παθογόνων μικροοργανισμών.

 

Επίσης, ο καθαρισμός και η απολύμανση των επιφανειών με απορρυπαντικό και νερό καθώς και η χρήση των κοινών απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα υποχλωριώδους νατρίου) είναι επαρκής. Η διαχείριση του ιματισμού, των σκευών εστίασης και των μολυσματικών απορριμμάτων θα γίνεται σύμφωνα με τις συνήθεις και προκαθορισμένες διαδικασίες ασφαλείας.

Επιπρόσθετες προφυλάξεις για τη διαχείριση περιστατικού με πιθανή λοίμωξη από τον ιό 2019-nCoV

Προφυλάξεις επαφής και σταγονιδίων

• Όλα τα άτομα που έρχονται σε επαφή με τον ασθενή (μέλη του οικογενειακού περιβάλλοντος, επισκέπτες και προσωπικό υπηρεσιών υγείας), θα πρέπει να εφαρμόζουν εκτός των βασικών προφυλάξεων και τις  προφυλάξεις επαφής και σταγονιδίων.

• Οι ασθενείς νοσηλεύονται σε επαρκώς αεριζόμενο μονόκλινο θάλαμο και εάν αυτό δεν είναι δυνατό συν-νοσηλεύονται με άλλον ασθενή με πιθανή λοίμωξη από τον ιό 2019-nCoV.
• Τήρηση απόστασης τουλάχιστον 1 μέτρου μεταξύ των κλινών στους θαλάμους νοσηλείας.
• Ορισμός συγκεκριμένων επαγγελματιών υγείας που θα εμπλακούν αποκλειστικά στη νοσηλεία των ασθενών.
• Όλα τα άτομα που έρχονται σε στενή επαφή με τον ασθενή θα πρέπει να εφαρμόζουν:

• • Απλή χειρουργική μάσκα
  • Οφθαλμική προστασία/προστασία προσώπου (ασπίδα προσώπου ή προστατευτικά γυαλιά ευρέως πεδίου)
  • Καθαρή μη αποστειρωμένη αδιάβροχη ρόμπα με μακριά μανίκια
  • Γάντια μιας χρήσεως (αποστειρωμένα όταν η διαδικασία το απαιτεί)
  • Υγιεινή των χεριών
  • Αποφυγή επαφής ματιών, μύτης ή στόματος με δυνητικά μολυσμένα χέρια
• Ιατρικός εξοπλισμός (στηθοσκόπια, θερμόμετρα, πιεσόμετρα) αποκλειστικής χρήσης για τον συγκεκριμένο ασθενή. Στην περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό ο ιατρικός εξοπλισμός καθαρίζεται και απολυμαίνεται από τον ένα ασθενή στον άλλο.
• Περιορισμός των μετακινήσεων του ασθενή στις απόλυτα αναγκαίες για ιατρικούς λόγους και χρήση της μικρότερης δυνατής διαδρομής
• Ενημέρωση του τμήματος υποδοχής του ασθενή για την εφαρμογή των μέτρων ελέγχου και πρόληψης της διασποράς
• Το προσωπικό που μεταφέρει τον ασθενή πρέπει να εφαρμόζει τον εξοπλισμό ατομικής προστασίας και την υγιεινή των χεριών
• Χρήση αποκλειστικού φορητού ακτινολογικού ή άλλου διαγνωστικού εξοπλισμού
• Καθαρισμός και απολύμανση των επιφανειών με τις οποίες ήρθε σε επαφή ο ασθενής
• Περιορισμός του αριθμού των μελών της οικογένειας και των επισκεπτών στο ελάχιστο δυνατό
• Καταγραφή όλων των ατόμων που εισέρχονται στο θάλαμο του ασθενή συμπεριλαμβανομένων του προσωπικού και των επισκεπτών.

Αερογενείς προφυλάξεις

Χειρισμοί που μπορεί να προκαλέσουν αερόλυμα (π.χ. ενδοτραχειακή διασωλήνωση, μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός, τραχειοτομή, καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, βρογχοσκόπηση, χρήση AMBU) σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης κοροναϊών.

Οι επαγγελματίες υγείας που διενεργούν χειρισμούς με κίνδυνο πρόκλησης αερολύματος θα πρέπει να εφαρμόζουν:

• Μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας
• Οφθαλμική προστασία/προστασία προσώπου (ασπίδα προσώπου ή προστατευτικά γυαλιά ευρέως πεδίου)
• Καθαρή μη αποστειρωμένη αδιάβροχη ρόμπα με μακριά μανίκια και εάν δεν είναι διαθέσιμη, αδιάβροχη ποδιά για προστασία από ενδεχόμενη διαβροχή της ρόμπας από μεγάλη ποσότητα βιολογικών υγρών.
• Γάντια μιας χρήσεως (αποστειρωμένα όταν η διαδικασία το απαιτεί)
• Υγιεινή των χεριών

Οι χειρισμοί αυτοί θα πρέπει να διενεργούνται σε επαρκώς αεριζόμενο θάλαμο ή σε θάλαμο αρνητικής πίεσης εάν είναι εφικτό. Ο αριθμός των επαγγελματιών υγείας στο θάλαμο, θα πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο απαραίτητο.

Διάρκεια εφαρμογής των μέτρων ελέγχου και πρόληψης της διασποράς

Οι βασικές προφυλάξεις πρέπει να εφαρμόζονται συστηματικά και σε κάθε περίπτωση. Τα πρόσθετα μέτρα των προφυλάξεων επαφής και σταγονιδίων θα πρέπει να εφαρμόζονται όλο το διάστημα που ο ασθενής είναι συμπτωματικός.

 

Σημείωση: Οι παρούσες οδηγίες αναμένεται να αναθεωρηθούν, με βάση τα νέα επιδημιολογικά και κλινικά δεδομένα της λοίμωξης από το νέο κοροναϊό.   

Πηγές Ενημέρωσης

World Health Organization (WHO). International travel and healthCenters for Disease Control and Prevention. Travel noticesEuropean Centre for Disease Prevention and Control (ECDC)