Οξεία Ηπατίτιδα άγνωστης αιτιολογίας σε παιδιά
Οδηγίες προς τους γονείς
Tις τελευταίες εβδομάδες παρατηρήθηκε ένας ασυνήθιστα υψηλός αριθμός περιπτώσεων οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά. Έχουν αναφερθεί κρούσματα σε χώρες της Ευρώπης, σε δύο Πολιτείες των ΗΠΑ και το Ισραήλ. Σε κανένα περιστατικό δεν τεκμηριώθηκε λοίμωξη από ιούς ηπατίτιδας (Α έως Ε) και δεν υπάρχει γνωστή συσχέτιση με ταξίδια ή έκθεση σε τοξικούς παράγοντες.
Προσβάλλονται παιδιά ηλικίας <16 ετών και τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Ίκτερο (κιτρινωπή χροιά δέρματος, επιπεφυκότων)
- Υπέρχρωση ούρων ή/και αποχρωματισμό των κοπράνων
- Κνησμό
- Αρθραλγία/μυαλγία
- Πυρετό
- Ναυτία, έμετο ή κοιλιακό άλγος
- Λήθαργο και/ ή απώλεια όρεξης
Οι γονείς και οι φροντιστές των μικρών παιδιών καλούνται να παρακολουθούν την υγεία τους, να είναι σε εγρήγορση για τυχόν εμφάνιση των συμπτωμάτων ηπατίτιδας (που αναφέρθηκαν) και σε περίπτωση υποψίας/ανησυχίας να επικοινωνούν με τον παιδίατρο.
Συστήνεται η συστηματική εφαρμογή των γενικών μέτρων πρόληψης-υγιεινής :
- τακτικό και σχολαστικό πλύσιμο χεριών με σαπούνι και νερό ή με αλκοολούχο διάλυμα (και ιδιαίτερα μετά τη χρήση τουαλέτας ή πριν την κατανάλωση/προετοιμασία φαγητού)
- αποφυγή επαφής των χεριών με το πρόσωπο (μάτια, μύτη, στόμα)
- κάλυψη της μύτης και του στόματος με χαρτομάντηλο κατά το βήχα ή το φτέρνισμα (αν δεν είναι διαθέσιμο, κάλυψη με το εσωτερικό του αγκώνα).
- αποφυγή κοινής χρήσης επιτραπέζιων σκευών (όπως ποτήρια, μαχαιροπίρουνα κλπ.)
- αποφυγή στενής επαφής με άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού ή του γαστρεντερικού
- επαρκής αερισμός χώρων, καθαρισμός επιφανειών
Συστήνεται τα παιδιά να έχουν κάνει όλα τα απαραίτητα για την ηλικία τους εμβόλια, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών/Εφήβων.
Ορισμός κρούσματος
Επιβεβαιωμένο κρούσμα: δεν ορίζεται προς το παρόν
Πιθανό κρούσμα: Κάθε άτομο ηλικίας < 16 ετών, που εμφανίζει οξεία ηπατίτιδα με
τρανσαμινάσες ορού > 500 IU/L (AST ή ALT), χωρίς να τεκμηριώνεται λοίμωξη από ιούς
ηπατίτιδας (Α, Β, C, D, Ε)* από την 1η Ιανουαρίου 2022
Επαφή με πιθανό κρούσμα: Κάθε άτομο με οξεία ηπατίτιδα (non Α-Ε)*, οποιασδήποτε
ηλικίας που έχει έρθει σε στενή επαφή με πιθανό κρούσμα από την 1η Ιανουαρίου 2022
*Αν αναμένονται αποτελέσματα ορολογικού ελέγχου για ηπατίτιδα Α-Ε ή αν το Νοσοκομείο
δεν έχει τη δυνατότητα εργαστηριακού ελέγχου για ηπατίτιδα Ε, αλλά πληρούνται τα άλλα
κριτήρια, τα περιστατικά μπορούν να δηλωθούν και να χαρακτηριστούν ως «εκκρεμή».
Τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρήθηκε ένας ασυνήθιστα υψηλός αριθμός περιπτώσεων οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά. Έως σήμερα έχουν αναφερθεί κρούσματα σε χώρες της Ευρώπης, σε δύο Πολιτείες των ΗΠΑ και το Ισραήλ. Σε κανένα περιστατικό δεν τεκμηριώθηκε λοίμωξη από ιούς ηπατίτιδας (Α έως Ε) και δεν υπάρχει γνωστή συσχέτιση με ταξίδια ή έκθεση σε τοξικούς παράγοντες.
Το κλινικό σύνδρομο εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας έως 16 ετών και περιλαμβάνει: σοβαρή οξεία ηπατίτιδα με αξιοσημείωτα αυξημένες τρανσαμινάσες, συχνά με ίκτερο και γαστρεντερικά συμπτώματα (εμέτους ως προεξάρχον σύμπτωμα), που προηγούνται του ικτέρου.
Ορισμένες περιπτώσεις χρειάστηκαν μεταφορά σε εξειδικευμένες παιδιατρικές ηπατολογικές μονάδες και ένας μικρός αριθμός παιδιών υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση ήπατος. Σύμφωνα με αναφορές των ειδικών μονάδων, μόνο ένα παιδί έχει καταλήξει. Η υποκείμενη αιτία αυτής της αύξησης από τις αρχές του 2022 παραμένει επί του παρόντος άγνωστη αν και σε αρκετά περιστατικά έχει απομονωθεί αδενοιός.
Στη χώρα μας δεν έχει αναφερθεί αύξηση κρουσμάτων ηπατίτιδας στα παιδιά, αλλά οι κλινικοί γιατροί καλούνται να είναι σε εγρήγορση για αυτήν την αναδυόμενη κατάσταση και να επαγρυπνούν για την έγκαιρη ανίχνευση παιδιών που παρουσιάζουν σημεία και συμπτώματα ηπατίτιδας με τρανσαμινάση ορού> 500 IU/L (AST ή ALT) χωρίς σαφή αιτιολογία.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Ίκτερο
- Υπέρχρωση ούρων ή/και αποχρωματισμό των κοπράνων
- Κνησμό
- Αρθραλγία/μυαλγία
- Πυρετό
- Ναυτία, έμετο ή κοιλιακό άλγος
- Λήθαργο και/ ή απώλεια όρεξης
- Τρανσαμινάση ορού >500 IU/L σε παιδιά ηλικίας <16 ετών.
Δεδομένου ότι το αίτιο της οξείας ηπατίτιδας στα παιδιά παραμένει άγνωστο, σε περίπτωση εντοπισμού κρούσματος που πληροί τα κριτήρια ορισμού του «πιθανού κρούσματος» ή της «στενής επαφής με πιθανό κρούσμα» θα πρέπει να φυλάσσονται τα ακόλουθα δείγματα :
- Δύο δείγματα ορού και δύο δείγματα με EDTA (5 ml/δείγμα)
- Ρινικό και φαρυγγικό επίχρισμα
- Δείγμα κοπράνων
- Δείγμα ούρων
Σημειώνεται ότι είναι σημαντικό να συλλέγονται όσο το δυνατό πιο πρώιμα δείγματα.
Επίσης τα θετικά δείγματα θα πρέπει να αποθηκεύονται για τυποποίηση.
Η περαιτέρω διαχείριση των δειγμάτων θα γίνεται μετά από συνεννόηση με το Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΚΕΔΥ) στα τηλέφωνα :210 8921008 και 210 8921078
Η μεταφορά των δειγμάτων θα γίνεται με ευθύνη των Νοσοκομείων, εφόσον έχουν σύμβαση με εταιρεία μεταφοράς βιολογικών δειγμάτων. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ανάλογη σύμβαση θα γίνεται επικοινωνία με τον ΕΟΔΥ στα τηλέφωνα: 1135 και 2105212054